Galaktore (memeden sütlü sıvı gelmesi)
Gebelik ve emzirmenin olmadığı dönemde memeden sütlü sıvı gelmesine galaktore denilir. Beyaz ya da berrak olan sıvı ender olarak yeşil ya da sarı olabilir. Memenin alt kısmından meme başına doğru bası uygulandığında gelebilir. Her iki memede ya da birinde oluşabilir. Sıklıkla ana nedeni prolaktin hormonunun artmasıdır. Hipofiz bezinden salgı yapan prolaktin hormonu aslında gebelik döneminde aktive olan ve sütün oluşmasını sağlayan hormondur.
Galaktore neden oluşur?
Prolaktin hormonunun artması başlıca nedenidir. Beyinde hipofiz bezinden salgı yapan prolaktin hormonu aslında gebelikte salgı yapmaya başlar. Bu hormon sayesinde meme dokusunda olan süt bezleri gelişir ve anne adayı süt salgısı yapar.
Dopamin hormonu, prolaktin hormonunu dengeler. Bu nedenle, dopamin salgısını azaltan ilaçlar, prolaktin salgısını arttırır. Bu ilaçlara dikkat etmek gerekir.
Troid bezinin az çalışması yani hipotiroidizm kaynaklı Tiroid bezini uyaran TRH hormonu artar. Bu hormonun artması ile prolaktin salgısı yapan hücreler prolaktinin artmasını sağlar.
Stres, uzun süre yoğun emzirme,
Doğum kontrol hapı kullanımı ile östrojen salgısının artması,
Akciğer, böbrek tümörleri kaynaklıdır.
Galaktore oluşumu ile hastalarda adet görmede aksaklıklar ve yumurtlamada azalma oluşabilir. Prolaktin seviyesini düşüren ilaçların kullanılması ile bu hastalarda adet düzeni dengeye girer. Prolaktin hormonu yüksek olan kadınlarda kıllanma, kan şekerinde artma oluşabilir. 6 ay ila 1 yıl arasında prolaktin seviyesi yüksek olan kadınlarda adet bozukluğu, kıllanma ve hipofiz tümörü oluşmuş olabilir. Kanda prolaktin hormonu bu nedenle ölçümlenmelidir. 100 g/ml değeri üzerinde olan prolaktin seviyesi olan hastalarda hipofiz bezi MR ile görüntülenmelidir.
Galaktore tedavisinde genelde dopamin agonisti denilen kanda dopamin benzeri etki gösteren ilaçlar kullanılır. Hipofiz bezinde tümör olan hastalarda tümör küçükse ilaç tedavisi yeterlidir. Büyük tümörlerde cerrahi tedavi uygulanır.
