Tetanos nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?

tetanos nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir

Tetanos nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?

Klostridium tetani adı verilen bakterinin oluşturduğu zehrin, yaradan vücuda girmesi ile meydana gelen ve öldürücü enfeksiyon oluşturan hastalığa tetanos denmektedir. Vücuda yayılan zehrin etkisiyle kasılma nöbetleri ve vücuttaki katılaşma hastalığın genel özelliğidir. Hastalığa neden olan bakteri insan ya da hayvanların bağırsakları ve dışkılarında, aynı zamanda toprakta da bulunmaktadır. Bakteri, kişinin yaşadığı her türlü yaralanmalarla bulaşabildiği için yaralanmalarda özellikle dikkatli olunmalıdır.

Tetanosun nedenleri:

Özellikle kırsal bölgelerde, yerleşim merkezlerine uzak köy ve mezralarda evlerde yapılan doğumlarda ebeler, bebeklerin göbek bağlarını steril olmayan jilet veya başka bir kesici aletle kestikleri için tetanos mikrobu varsa kordon aracılığı ile bebeğe ulaşmakta ve birkaç gün içinde de bebeğin ölmesine neden olmaktadır. Tetanos çivi batması, diken batması, yanıklar, temiz olmayan iğneler, yaralanmalarda da gelişebilmektedir.

Tetanosun belirtileri:

Tetanos olan kişilerde gerginlik, baş ağrısı, çenede ağrı ve sertlik olması, kolayca uyarılabilirlik, belde ve karında ağrı, yutmada güçlük, ağzı açmada zorlanma, yüze kaslarındaki kasılma nedeniyle acı gülümseme hali görülmektedir. Kişiye haricen ufak bir uyaran bile gelse şiddetli kasılmalar olur. Gırtlak veya solunum kaslarının kasılıp gevşememesinden dolayı boğulma ve solunumda durma olabilir. Solunumun durması sonucu oksijen azalır ve beynin ağır hasar ya da tamamen ölmesine neden olabilir. Solunum durması ve beyin ölümü hayatın kaybedilmesindeki başlıca nedenlerdir. Yaşatılabilen hastalar en geç iki hafta içinde tamamen iyileşirler.

Tetanosun gelişimi:

Tetanosa neden olan bakterinin oluşturduğu zehre tetanozpazmin adı verilmektedir. Bu zehir kan yoluyla ya da sinir lifleri vasıtasıyla merkezi sinir sistemine ulaşmaktadır. Sinir sisteminde kasların kasılma şiddetini düzenleyen bölgede bozukluklar oluşturur. Ayrıca ışık, dokunma ve ses gibi harici uyaranların merkezi sinir sistemine çok şiddetli şekilde yansımasına sebep olmaktadır. Sonucunda da kaslarda çok şiddetli kasılma ve gevşeme nöbetleri, dahası kaslarda çözülmeyen kasılmalar oluşturabilmektedir. Hastalar bu durumdayken tamamen kaskatı olurlar. Zehir artık sinir hücrelerine bağlanmış ve etkisini göstermiştir. Hastanın yaşaması durumunda bu etkiler geçici durumlardır. Tetanos hastalığının kuluçka süresi 2-56 gün aralığında değişiklik göstermektedir. Hastaların %80’inde 14 gün gibi bir süreye sahiptir. Kuluçka süresi 2-4 arasında ise hastanın ölüm olasılığı %100’dür.

Tetanos tedavisi:

Bu hastaların hastanede tedavi edilmeleri gerekmektedir. Öncelikle hastaya tetanos anti-serumu damar yolu ile verilmektedir. Antibiyotikler tedavide önemli yer tutmazlar. Hastanın kaslarını gevşetmek amacıyla ilaçların verilmesi gerekir. Tedaviye alınan hastalar ışık olarak loş ve sessiz bir ortamda olmaları uygundur.

Zehrin zehirsizleştirilmiş hali olan tetanos aşısı belirli aralıklarla yaptırılmalıdır. Bebekler 2-3 aylık olduklarında tetanos aşısının da bulunduğu karma aşı yapılmakta ve aralıklarla yenilenmektedir. Okul çağındaki çocuklarda ve erişkinlerde 3 doz olarak tetanos ve difteri aşısı yapılmalıdır.

Tetanos belirtileri olan hastalara trakeotomi denen, soluk borusunun kesilerek gırtlak spazmı sırasında boğulmayı önleyici hayati önem taşıyan cerrahi girişimin gerçekleştirilmesi oldukça önemlidir.

Leave a Reply