Bulunduğu evreye göre testis kanseri testiste ve alt karında olabilmektedir veya bütün vücuda yayılabilmektedir. Testis kanseri tedavisi, diğer kanser türlerine nazaran çok daha başarılı gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, testis kanseri veya kanser için uygulanan tedavi kısırlığa neden olabilmektedir. Yazımızda, testis kanseri belirtileri nelerdir ve tedavisi nasıl yapılır hakkında bilgiler vereceğiz. İşte, detaylar;
Testis kanserinin belirtileri nelerdir?
Testis kanseri, daha çok testislerde büyüme ya da yumru ve sertlik şeklinde ilk belirtilerini vermektedir. Testislerde meydana gelen büyümeden kaynaklanan şişlik ağrısız olup, erken evrede bir bezelye tanesi büyüklüğündedir. Şu belirtiler ise, testis kanserinin diğer dokulara sıçramasıyla görülmektedir;
- Testislerde ağırlık hissetmek
- Erbezinde veya testislerde ağrı olması
- Kasıkta veya alt karında hafif ağrı olması
- Göğüslerde büyüme ve hassasiyet olması
- Nefes darlığı yaşanması
- Bel ve göğüs ağrısı olması
- İleri evre vakalarda tükürük ve balgamda kan gelmesi
- Tek veya her iki bacakta da şişme olması
Yukarıda sıralanan belirtilerin birçoğu, aşağıda sıralanan belirtilerin de tümü başka hastalıklardan kaynaklanabilir;
- Testis damar ağının şişmesi olan varikosel
- Erbezinde su toplanması (hidrosel)
- Ağrı olması
- Testisin burulması denen testis torsiyonu
- Kasık fıtığı olması
- Ağrı yaşanması
Testis kanserinin olası nedenleri nelerdir?
Testis kanseri nedenlerinin en başında gelen ve kesin olan tek neden kalıtsallıktır. Şimdi sıralanacak olan nedenleri ise testis kanserine dolaylı şekilde neden olmakta ya da kanser riskini yükseltmektedir. Bu nedenler;
- Kriptorşidi; Bu, düşmemiş testis durumuna verilen bir isimdir. Bebeğin testisleri, ilk önce ana rahminde alt karındadır ve burada gelişmektedir. Doğumda ya da doğum sonrası ilk birkaç senede testisler aşağı, erbezi torbasına inmektedir. Anatomik gelişimini tamamlamayan ve erbezi torbasına geç düşen testisler, normalden iç kat daha fazla testis kanseri riski taşır. Ergenliğe girildiği halde halen düşmemiş ise kanser riski 6 kat artmaktadır. Fakat testis kanseri görülme sıklığı nadiren yaşandığı için, risk hala oldukça düşük seyretmektedir.
- Karsinom İn Situ; Testis hücrelerinde meydana gelen anormal bir oluşuma verilen isimdir. Testis kanserinin tam tersi iyi huylu bir durumdur ve yayılım göstermez. Genellikle bir belirti vermemektedir. Hastalık daha çok kısırlık testleri yapıldığında belirlenmektedir. Tedavisinin yapılmaması halinde, orta ve uzun vadede testis kanserine çevirme olasılığı yarı yarıyadır.
- Sigara kullanımı; Sigara içilmesi, testis hücrelerindeki yenilenme kabiliyetini azaltmaktadır. Ayrıca bağışıklığı zayıflatıp testis dokularında hasar ve bozulma meydana getirebilmektedir. Bunun neticesinde sperm kalitesinde ve yoğunluk oranında düşmeye, beraberinde de testis kanserine neden olabilmektedir.
- Kalıtsal etkenler; Vücut kodlarında bulunan ve aileden gelen hatalar, testis kanserine sebebiyet vermektedir. Yapılan araştırmalarda babasında testis kanseri olanlarda dört kat, kardeşinde testis kanseri olanlarda 8 kat testis kanseri riski görülmektedir.
- Diğer bazı nedenler; Sıralanacak koşulları barındıranlarda nadir olarak testis kanseri vakası görülür. Koşulların tümüyle ilgili etkiler ve tüm boyutları tam olarak açıklanamamıştır, ancak yapılan araştırmalarda ise testis kanseriyle ilgili bağlantıları göz ardı edilemez. Bunlar;
– Kısırlık, sperm yoğunluğu ve kalitesinde düşme
– Diğer testiste görülen kanser
– 20-34 yaşlar arasında bulunmak
– Kasık fıtığının olması
– Uzun boy
– HIV
– Peniste anormal idrar çıkış noktası olması (hipospadias)
– Testis yaralanmaları ve testislerdeki kalsiyum lekeleri
Testis kanseri tedavisi nasıldır?
- Orşidektomi; Testisin ameliyat yapılarak alınmasına orşidektomi adı verilir. Testis kanseri vakalarında testisin alınması Ameliyatla yalnızca tümörün alınması kanserin yayılmasına neden olur. Testis alınırsa iyileşme olasılığı daha da artmaktadır.
Erken evrede tespit edilen vakalarda orşidektomi’den farklı bir tedaviye gerek olmayabilir. Ameliyat genel anestezi altında gerçekleştirilir ve kasık kısmından açılan küçük bir delikten girilerek testis alınır. Eğer hasta isterse, silikon kullanılarak üretilen yapay bir testis konulabilmektedir. Testislerin ikisi alınmadıysa kısırlık sorunu olmaz. Testislerin ikisinin de alınmasını gerektirecek durumlar tüm vakaların yaklaşık %1’i kadardır.
Sperm depolama: Bu, iki testisin de alındığı cerrahilerde ve kısırlıkla neticelenecek testis kanseri tedavilerinde hastadan sperm alınıp depolanması işlemidir. Bu şekilde ileride çocuk sahibi olmak istendiğinde imkan sağlanacaktır.
- Testosteron tedavisi; İki testisin birden alındığı durumlarda vücut artık testosteron üretemez. Bu, kişide cinsel isteksizlik ve sertleşme sorununa neden olmaktadır. 2-3 ay süreyle enjekte edilen yapay testosteron takviyeleriyle bunun önüne geçilebilmektedir. Az da olsa bu, aşağıda sıralanan yan etkilere yol açabilmektedir;
- Ciltte akne oluşumu ve yağlanma sorunu
- Göğüslerde şişme ve büyüme durumu
- İdrara çıkmada sıklık ve prostat bezinde büyüme olması
- Lenf bezlerinin alınması; İleri evre vakalarda kanser, karındaki lenf bezlerine kadar yayılabilir. Böyle bir durumda ameliyatla lenf bezleri alınmaktadır. Ameliyatta lenf bezi çevresinde bulunan sinirler hasar görebilir. Bu yüzden boşalma esnasında erkeğin spermleri idrar torbasına akmaktadır. Yani, cinsel ilişki esnasında erkek boşalsa bile baba olamayacaktır. Bu yüzden cerrahi operasyon incesi, sperm depolama konusu kesinlikle düşünülmelidir.
- RPLND ve LRPLND ameliyatları; Ürologlar tarafından yaygın şekilde kullanılmaya başlanan RPLND ameliyatı, lenf bezinin alınması sırasında kısırlık oluşma riskini büyük oranda azaltmaktadır. Çünkü daha küçük bir alanda uygulanmaktadır ve sinir hasarı riskinin öüne geçilebilmektedir. LRPLND ameliyatı ise, laparoskopik RPLND ameliyatına verilen isimdir. Cerraha daha gelişmiş görüntüleme olanakları sağlamaktadır. Ancak yeni geliştirilmiş bir ameliyat tekniği olduğundan eksikleri de olabilir.
- Kemoterapi ve radyoterapi; Radyoterapi tedavisi, X ray ışınlarının kullanıldı bir tedavi şeklidir. Bölgesel uygulanmakta ve kanserli doku ve hücrelerin öldürülmesi için kullanılır. Kemoterapi tedavisi ise, yayılmış olan kanserin yavaşlatılması ve geriletilmesi amacıyla ilaçların kullanılmasıdır. Tedavisi yapılmış olan testis kanserinin tekrarlamasını önler. Ancak ağır yan etkileri bulunmaktadır. Testis kanseri hastalarında radyoterapi, kemoterapi ve ameliyatlar sırayla uygulanarak en yüksek fayda elde edilmeye çalışılmaktadır.
- Diğer tedavi yöntemleri; Testis kanserinin belirtilerinin hafifletilmesinde beta karoten, E ve C vitaminleri, selenyum, eikosapentaeonik asit bulunan gıdalar tüketilebilir. Özellikle meyve, sebze, yoğurt, zerdeçal, balık, tahıl ve beyaz et tüketilmesine özen gösterilmelidir.
Şiddetli ağrı olan vakalarda, ağrı kesiciler alınması ve testislerin alt kısımdan desteklenip yukarıya kaldıran iç çamaşırlarının kullanılması fayda sağlayacaktır.
Kaynak: Bu yazı, multiyasam.com/testis-kanseri-belirtileri-ve-tedavisi/ kaynak alınarak özgün olarak oluşturulmuştur.
