Şap hastalığı diğer adıyla dabak hastalığı, hasta olan hayvanların salyası, derilerinde olan döküntü, solunum yolu, süt ve idrar yolu ile bulaşır. Üstelik hayvanlarla uğraşan insanlara da bulaşmakta olduğundan tehlikeli bir hastalıktır. Hava yolu ile çok uzak bölgelere kadar yayıldığından dikkatli olunmalıdır.
Şap hastalığı akut ve viral bir hastalıktır. Yaklaşık 7 farklı türü vardır. Şap virüsü çok hızlı mutasyona uğradığından, aşı tedavide yetmemektedir. Dünyanın her yerinde aynı aşı bazen etki Yetmediğinden hızla bulaşmaktadır.
Şap hastalığı:
Sığır, koyun, keçi gibi çift tırnaklı hayvanlarda olur.
Sığırlarda süt ve et verimini düşürür.
Bulaşıcıdır bu nedenle hastalığın olduğu ülkelerde ihracat yasaklanmalıdır.
Şap hastalığı nasıl bulaşmaktadır?
Hasta hayvanların salyası, deri döküntüleri hayvanlara virüsün bulaşmasını sağlar,
Ahırlara girilen ayakkabılar, kıyafetler, saman ve otlarla bulaşır,
Salya, burun akıntısı, solunum yolu,
Süt, idrar, vajinal akıntı,
Rüzgar ile uzun mesafe katedebilir bir virüstür,
Hayvanlara bakıcılık yapan, satıcılar arasında yayılabilir. İnsanlardan hayvanlara da bulaşabilir.
Şap hastalığının belirtileri nelerdir?
Hastalığın ilk belirtisi yüksek ateşlenmedir,
Ağızdan ip gibi salya akışı vardır,
Diş, diş eti, ağız içi, memede mercimek tanesi kadar içi sıvı dolu kesecikler oluşur, bu keseler zamanla patlar ve yaralar oluşur,
Ayaklarda ve tırnakların arasında yara vardır hayvan yürüyemez ve topallar,
Tırnakların düşmesi bile oluşabilir,
Genç hayvanlarda öldürücüdür.
Şap hastalığından nasıl korunma yapılır?
Hastalık çok bulaşıcı olduğundan hasta hayvanlar hemen tecrit edilmelidir,
Şapa karşı yapılacak en önemli şey aşıdır, fakat 20 kilometrede olan tüm hayvanlar aşılanmalıdır.
Sağım öncesi eller veya sağım makineleri dezenfekte edilmelidir,
Şap hastalığı sonrası kireçle ahırlar dezenfekte edilmelidir,
Mikroplu meralara hayvan yollanmamalı, veteriner hekim kontrolünde olunmalıdır.
Şap hastalığına yakalanmamak için, şap aşısı yapılmalı ve ahırlar dezenfekte edilmelidir. Yeni alınan hayvanların aşıları kontrol edilmelidir, ahıra yabancı insanlar alınmamalıdır. Sağımda ve sağım sonrasında aletler dezenfekte edilmelidir. Şap hastalığı oluşmuşsa hasta hayvanların eti ve sütü satılmamalıdır, satıcılar çiftliğe girmemelidir.
Şap hastalığı, süt ve et veriminde kayba neden olur. Hayvanlar gelişemez, genç hayvanlar telef olur. Tedavisi de masraflıdır. Bu nedenle şap aşısı mutlaka yapılmalıdır.
İnsanlarda şap hastalığı:
İnsanlar hasta hayvanların sütünü iyi kaynatmadan içtiğinde, çiğ sütten yapılan peynirlerden veya iyi pişmemiş hasta hayvan etinden virüsü alırlar. Hastalık insandan insana atlamaz. Ateş, kollarda ağrı ve ağız ve dudaklarda keseciklere neden olur.
