Ödem konusu pek çok kişinin problemi olarak öne çıkmaktadır. Özellikle kadınlarda yaygın olarak görülen ve çözümü konusunda insanların canını sıkan bir problemdir. Genellikle de altında bir sebep aranmaksızın vücuttan atılmaya çalışılmaktadır. Bunun için ödem söktürücüler kullanılmaktadır. Ama ödem söktürücü yalnızca doğru zamanda kullanılırsa işe yaramaktadır. Yanlış bir zamanda kullanıldığında ciddi sağlık sorunları meydana getirebilir. Yazımızda, ödemin neden olduğu ve ödem söktürücü uygulamalar ile ilgili bilgiler vereceğiz. İşte, detaylar;
Ödem neden olur?
Vücudun yaklaşık %70’i sudur. Vücuttaki suyun büyük bölümü hücrelerin içinde ve damarlarda hapsedilmiştir ve hücre dışına çıkışına müsaade edilmemektedir. Bu anlatım baz alındığında ödem, hücre içinde ve damarlardaki sıvı içeriğinin anormal bir şekilde yer değiştirmesi, uygun olmayan bölgelerde birikmesi durumudur.
Ödemin nedenleri çok geniş bir yelpazededir. Çünkü vücuttaki mekanizmaların birçoğu böbrek süzülmesini, damar geçirgenliğini ve hücre içindeki sıvı miktarını kontrol etmektedir. Ödem nedenleri olarak şunları sayabiliriz;
Kalp sorunları: Ödemin nedenlerinin en kötüsü olan kalp sorunları, çözümü en zor olan durumların başında gelmektedir. Kalp sorunları içinde en yaygın ödeme neden olan hastalık kalp yetmezliğidir. Bu hastalıkta oluşan tansiyon düşüklüğünün önlenmesi için, vücut daha çok kan hacmini tutmaya ve ortalama değerlerdeki tansiyonu yükseltmeye çalışmaktadır. Bunu gerçekleştirmek amacıyla sıvı atılmasını önler ve suyu tutmaya başlar. Damarlarda sıvı içeriğinde artış olması sonucunda daha çok bacaklar ve kollar gibi vücudun uç noktaları ödem tutmaya başlamaktadır.
Lenf sistemi: Dokulara kadar ilerleyen fazlalık sıvının kan damarlarına geri döndürülmesi görevini yerine getiren sistem lenf sistemidir. Lenfatik sistemde meydana gelebilecek sorunlarda dışarı kaçan sıvının dönüşü sağlanamaz ve bunun neticesinde de ödem meydana gelir. Buna lenfödem adı verilmektedir.
Çoğunlukla hareketsiz yaşam tarzına sahip kişilerde yaygın olarak görülen lenfödem, bazı durumlarda lenfatik sistemin özel hastalıklarında da oluşabilmektedir. Lenf sisteminin doğru ve dengeli çalışabilmesi için hareketli olmak şarttır ve bununla birlikte lenf sistemi, hareketsiz yaşamın meydana getirdiği ödemin tek sorumlusu da değildir. Hareketsiz olmak daha çok bacaklardaki toplar damarlardaki kanın geri dönüşünü yavaşlatmakta, buna bağlı olarak da vücudun alt bölgelerinde ödem oluşturmaktadır.
Bunlara ek olarak;
- Böbrek hastalıkları,
- Adet öncesi hormonal değişiklikler,
- Beta blokeri östrojen, NSAİDs ve kortikosteroidler gibi ilaçların kullanımı,
- Alerjiler de diğer önemli ödem nedenleri olarak sıralanabilir.
Ödem söktürücü besinler ve tavsiyeler
Ödem atılması ile ilgili süreç sebep sonuç ilişkisiyle yakından alakalıdır. Bunun anlamı, ciddi sayılabilecek bir hastalıktan kaynaklanan ödemin basit bazı tavsiyelerle atılması mümkün değildir ve kullanılmakta olan bazı ilaçlarla birlikte yarardan daha çok kişiye zarar vermektedir. Bu nedenle böbrek rahatsızlıkları, kalp yetmezliği ve yatağa bağımlı olmak gibi önemli sorunların neticesinde oluşan ödemin tedavisinde, aşağıda bahsi geçen ödem söktürücü yöntemleri denememelisiniz. Çünkü nedenlerin ciddiyeti sonucunu etkilemektedir. Ancak adet öncesi, mevsim geçişleri ve hafif hareketsizlikten kaynaklanan basit denebilecek ödemlerde doğal ödem söktürücü yöntemler fayda sağlayabilmektedir.
Tuz alımının azaltılması, potasyum alımının arttırılması;
Aşırı tuz tüketmek içeriğindeki sodyum nedeniyle çok daha fazla sıvı tutmaya yol açmaktadır. Genellikle kalp yetmezliği olanlarda sodyum ya da tuz alımının azaltılması, ödemin giderilmesi amacıyla uygulanan en etkili yöntemlerden biridir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken şey, şayet önemli bir rahatsızlık yoksa ve hafif bir ödem söz konusuysa tuz alımının azaltılması tavsiye edilmemektedir. Buna ilaveten tuz alımı azaltılsa da ödemin atılması sağlanamayabilir. Dolayısıyla sağlıklı kişilerde her zaman tuz alımının sınırlandırılması pek önerilmemektedir.
Potasyum, idrar yapım hızını ve sodyum atımını arttırması sayesinde ödemin rahatlamasına imkan sağlayabilir. Ancak aşırı miktarda potasyum alınması durumunda, özellikle de ilaç kullanan bireylerde zararlı olabilmektedir. Bundan dolayı yalnızca sağlıklı kişiler, besinler yoluyla fazla olmamak kaydıyla potasyum tüketimini arttırabilirler.
Özellikle sarı renkli meyveler potasyum bakımından oldukça zengindir. Karahindiba’nın ödem söktürücü etkisinin kaynağı da içeriğindeki yoğun potasyum oranıdır.
Regl (adet) öncesi ödemde magnezyum;
Adet öncesinde yaşanan hormonal dengesizlik, kadınlarda kısa süreli ancak oldukça rahatsızlık verici ödem oluşmasına yol açabilmektedir. Bu konuyla alakalı araştırmalarda günlük 200-300 mg magnezyum alımı, regl öncesi oluşan ödem şikayetlerini önemli ölçüde azaltmaktadır. Bu noktada tavsiyemiz, günlük alınması gereken miktarlara takılmaksızın, doğal besinler tüketerek magnezyum ihtiyacının karşılanmasıdır. Bunun için ilk başta kuruyemişler, kakao ve yeşil sebzeler tüketilebilir ve her biri çok iyi magnezyum kaynağıdır.
Çörek otu;
Çörek otuyla alakalı araştırmaların biri yüksek tansiyon sorunu bulunan hayvanlarla yapılmıştır. Bu araştırmaların neticesinde çörek otunun yüksek tansiyonu düşürdüğü görülmüştür. Bu etkisinin yanı sıra, çörek otunun bu etkisinin çoğunlukla ödem söktürücü özelliğinden kaynaklandığı da belirlenmiştir.
Bundan dolayı çörek otu çok güçlü bir şekilde sıvı atma özelliğine sahip bir besindir. Ancak çörek otunun doğrudan tüketilebilmesi biraz zordur. Çünkü sağladığı etki çok önemli miktarlarda alınmasıyla görülebilmektedir. Bu nedenle tavsiyemiz çörek otu yağı kullanmanız size daha fazla yarar sağlayacaktır.
Atkuyruğu;
Bu besin, pek çok değişik ödem söktürücü doğal beslenme takviyelerinin içeriğinde yer almaktadır. Ancak yine de şüphe duyulan bir üründür. Çünkü uzun süreçte kullanımı neticesinde bazı sorunlara yol açabilir. Kısa süreçte kullanmak sağlıklı bireylerde genellikle güvenli olarak tanımlanmaktadır. Üzerinde gerçekleştirilen çalışmalarda sıvı atıcı tiyazid grubu ilaçlar gibi etkili olan atkuyruğu, doğru şekilde kullanılırsa oldukça faydalı olabilir. Ancak sağladığı etki mekanizması henüz daha tam olarak bilinmemektedir.
Maydanoz;
Geleneksel tıpta uzun zamandan beri ödem söktürücü olarak kullanılmasına karşın, henüz insanlar üzerindeki etkileri net bir şekilde kanıtlanmış değildir. Ancak hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda, maydanoz çayının ve maydanozun kendisinin direkt bir şekilde tüketilmesi, idrar miktarını arttırmakta ve ödem söktürücü etki sağladığı görülmüştür. Yine de maydanoz tüketecek olanların, kısa vadeli değil uzun vadeli bir şekilde düzenli olarak tüketmelerini tavsiye ederiz.
Ödem söktürücü diğer yöntemler;
Su tüketmek: Hastalıklarla ilişkili olmayan basit ödemlerin tedavisinde su tüketilmesi gayet mantıklı bir yöntemdir. Çünkü az su tüketimi ve aşırı sodyum alımı aşırı su tutulmasına yol açabilmektedir.
Karbonhidratı azaltmak: Basit şeker içerikli ve işlenmiş besinler insülin salınımını arttırmaktadır. Bu, vücudu hücrelerin içerisine çok daha fazla miktarda glikoz almak için sodyum tutmaya itmektedir. Buna bağlı bir şekilde ödem meydana gelir. Dolayısıyla karbonhidratın azaltılması önemli bir ödem attırıcı tedavi şeklidir.
Hareket etmek: Hareketsiz bir yaşam tarzı önemli ölçüde ödem oluşumuna neden olmaktadır. Örneğin seyahatler, ofis hayatı ve uzun tatil dönemlerinde hareketsizlik ödem oluşmasına imkan sağlamaktadır. Yapılacak küçük yürüyüş aktiviteleri kasların kasılmasını sağlamakta ve ödem birikmesinin önüne geçmede katkı sağlamaktadır.
Masaj yaptırmak: Yaptırılacak derin doku masajı, lenfatik sistemin yeterli gelmediği hallerde ödemin azaltılmasında yardımcı olmaktadır.
Ödem, kaynaklandığı nedene bağlı değerlendirilmesi gereken bir sorundur. Dolayısıyla ciddi ödem vakalarında doktor kontrolü kesinlikle önemlidir. Kimi hastalarda ödem, mevcut hastalığının ilerlemesi veya mekanizmasının değişmesiyle ilgili olabilmektedir. Bundan dolayı, ödem söktürücü yöntemler denenmeden evvel mutlaka doktora görünmek gerekir.
Şayet basit bir nedene bağlı ödem geliştiyse, önerimiz öncelikle hareketsiz yaşam tarzının değiştirilmesi, daha sonra da maydanoz, atkuyruğu ve karahindiba’yı denemenizdir.
Kaynak: Bu yazı, fitekran.com/odem-sokturucu/ kaynak alınarak özgün olarak oluşturulmuştur.
