Tek ya da iki ayakta birden hissizlik şeklinde oluşabilen ayak uyuşması karıncalanma, yanma veya iğne batması gibi belirtiler de verebilmektedir. Ayak uyuşması basit bir nedenden dolayı olabildiği gibi, bazı hastalıkların belirtisi olarak da gelişebilmektedir. Yazımızda, ayak uyuşması nedenleri ile ilgili bilgiler vermeye çalışacağız. İşte, detaylar;
Ayak uyuşması olduğunda endişe etmeye gerek olmasa da neden olduğu ile ilgili bilgi sahibi olunması da fayda sağlar. Ayak uyuşmasının en yaygın nedeni, periferal nöropati yani sinir hasarıdır. Hastanın sinirlerinde bir hasar veya kan dolaşımında bir problem olabilmektedir. Bu durum kişide ayakta durma, yürüme ve araba kullanma gibi aktivitelerde zorluk yaşatabilmektedir. Uzun süreli ayak uyuşmaları olduğunda kesinlikle bir iç hastalıkları uzmanı ya da nöroloji uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekir.
Ayak uyuşması nedenleri:
Sinir sıkışması;
- Uzun bir süre ayakların üzerinde oturulduktan sonra, ayağa kalkarken ayaklarda hissizleşme olabilir. Buna, oturma pozisyonunda bilek, bacak ve ayaklardaki sinirlerin sıkışması yol açmaktadır. Bir müddet sonra sinirler kendini toparlarken ayaklarda karıncalanma ya da iğnelenme meydana gelmektedir.
- Ayak ve bacaklarda çok sıklıkla görülen sinir sıkışmalarından biri de tarsal tünel sendromudur. Ayakların tabanında ve iç yanlarında uyuşukluk, karıncalanma ve yanma hissi meydana gelmektedir.
- Omurilik kanalında daralma olması, omurgada fıtık veya disklerin bozulması sinirlere baskı yapabilmekte, bu sinirlerle ilgili vücuttaki herhangi bir yerde genellikle de bacaklarda uyuşma meydana getirebilmektedir.
- Sinirler skar dokusu, kitle, enfeksiyon, genişlemiş damar veya bir yaralanma nedeniyle bölgesel olarak sıkışabilir. Bunun en sık görüleni el bileklerindeki karpal tünel sendromudur. Burada bilekte bulunan median sinir, etrafındaki dokular vasıtasıyla sıkışır ve ellerde uyuşma veya karıncalanma olur.
Besin ve oksijen yetersizliği:
Sinirlerin yeterli oranda beslenememesi veya oksijen alamaması sinir sinyallerinde sorunlar meydana getirebilmekte ve uyuşmaya yol açabilmektedir.
- Periferik arterlerde ya da aterosklerozda kolesterolün birikmesi nedeniyle sinirlere kan akışını aksatabilmektedir.
- Aşırı soğuk havalar, donma ve Raynaud sendromu nedeniyle kan damarlarında büzülme oluşur, sinirlerin doğru bir şekilde işlemesi için gerekli olan oksijen, glikoz ve başka besinler yönünden eksik kalır. Bunun neticesinde de ayaklarda uyuşma yaşanabilmektedir.
- Oksijenin beyne yeterli miktarda gitmemesi veya hiç gitmemesi ani bir uyuşmaya neden olabilmektedir.
- Vitamin eksiklikleri özellikle B12 ve tiyamin vitaminlerinin eksiklikleri ayaklarda uyuşmaya neden olabilir. Bu vitaminlerin eksikliği özellikle aşırı alkol tüketen alkoliklerde daha çok görülmektedir.
- Potasyum, kalsiyum ve sodyum dengesizliği meydana getiren ağır metal zehirlenmeleri de ayaklarda uyuşmaya yol açabilmektedir.
Sinir hasarının olması:
Sinir hasarı ya da iltihaplanması da uyuşma nedeni olabilmektedir.
- Diyabet (şeker hastalığı), periferal nöropatiye yol açmakta, ayaklar ve ellerdeki parmaklarda sinir hasarına neden olarak uyuşmaya neden olabilmektedir.
- Radyoterapi veya yanık tedavilerinde sinirlerin hasar görmesi cilt sorunlarına neden olabildiği gibi, uyuşmaya da yol açabilmektedir.
- Lyme ve zona gibi hastalıklar da ayaklarda uyuşmaya yol açabilir.
Beyin sorunları:
Uyuşma belirtileri bazı durumlarda beyinle alakalı olabilmektedir.
- MS hastalığının ilk belirtilerinden biri uyuşmadır ve vücutta herhangi bir yerde gelişebilir.
- Beynin sinyal iletimini olumsuz etkileyebilen migren, inme veya tümörler de ayaklarda uyuşmaya yol açabilir.
- Hiperventilasyon ve anksiyete de geçici uyuşmalara neden olabilmektedir.
- Alkolizm, hipotiroidi ve lupus hastalığı da uyuşmaya yol açabilmektedir.
- Kullanılan antibiyotiklerin ve kalp ilaçlarının bazıları sinirleri etkileyebilmekte ve uyuşmaya neden olabilmektedir.
Ayak uyuşmasında hangi durumda doktora gidilmelidir?
Bel fıtığı veya yaralanmadan dolayı ayaklarda uyuşma meydana gelirse, bunun nedeniyle alakalı bir fikriniz olabilir. Ancak bazen uyuşmanın hangi sebepten kaynaklandığı anlaşılamaz. Bunun gibi durumlarda uyuşma konusuna mutlaka önem vermelisiniz.
- Uyuşmanın sebebiyle alakalı bir fikriniz yoksa,
- Ortaya çıkan ayak uyuşması giderek kötüleşme gösteriyorsa,
- Ayak uyuşması belirli aralıklarla ortaya çıkıp kendiliğinden geçiyorsa, bazı hareketlerin tekrarlanması neticesinde uyuşma yaşanıyorsa,
- Ayaklardaki uyuşma ile beraber, idrara çıkma sıklığı da artmışsa,
- Yürüme yaptıkça mevcut uyuşukluk daha da kötü bir duruma geliyorsa mutlaka bir doktora görünmenizde fayda vardır.
