El titremesi (Tremor) ve olası nedenleri

İstemsiz bir şekilde El titremesi (Tremor) ve olası nedenleri nelerdir, el titremesi hangi hastalıklarda görülür. Karşıt görevi olan kas gruplarının ritmik olarak istemsizce kasılmaları neticesinde oluşan Tremor, nörolojik hastalıkların belirtilerinden biri olarak ya da herhangi bir hastalıkla alakalı olmaksızın da gelişebilmektedir. El titremesi psikolojik veya çevresel faktörlere bağlı olabildiği gibi, mevcut el titremesini de arttırabilmektedir.

El titremeleri, meydana geliş şekline bağlı olarak üç başlık altında incelenebilir. Bunlar;

  1. Duruş şekline bağlı el titremesi (Postüral):

Duruşun (postür) yerçekimine karşı sürdürülmesine çalışıldığında, kaslarda ince titremeler ve kasılmalar meydana gelir. Kol uzatılıp parmaklar gergin bir şekilde tutulmaya çalışıldığında anlaşılır. Dinlenme sürecinde el titremesi belirgin olmayabilir.

  • Fizyolojik titreme; Bu tür bir el titremesi genellikle fizyolojik olup, herhangi bir hastalığa bağlı olarak gelişmemektedir. Normal bir durum olarak kabul edilen fizyolojik el titremesi anksiyete, aşırı yorgunluk, stres, heyecan, kahve ve çayın aşırı tüketilmesi ile tetiklenir.
  • Madde ve alkol yoksunluğu; Genellikle alkol ve madde alımının bırakılmasıyla 24-48 saat içinde görülen bir titremedir.
  • Civa zehirlenmesi gibi ağır metal zehirlenmeleri,
  • İlaç kaynaklı titreme,
  • Kafein, alkol, kokain, lityum ve metoklopramid kaynaklı titreme,
  • Böbrek ve karaciğer yetmezliği nedeniyle beynin toksinlerden dolayı etkilenmesi,
  • Tiroid bezinin hızlı çalışması yani hipertiroidi,
  • Hiperparatiroidi,
  • Esansiyel tremor; ailesinde titreme problemi bulunan kişilerin iki elinde birden, bazen baş ve sesi etkileyen bir titremedir. Yaşanan el titremesi sürekli olarak artar.
  • Kan şekerinin düşük olması,
  • Senil tremor ( yaşlılık nedeniyle gelişen titreme ),
  1. Dinlenme sırasında gelişen el titremesi:

İstirahat tremoru adı verilen bu sorun dinlenirken meydana gelmektedir. Günlük işlerle birlikte yapılan aktivitelerde el titremesi azalır veya kaybolur. İstirahate geçildiğinde ise artış gösterir. Titreme bezen tek elde bazen de iki elde birden oluşabilmektedir. Bunun yanı sıra dil, dudak veya çenede de olabilmektedir. Parkinson hastalığı bu tip bir titreme için verilebilecek en iyi örnek olacaktır.

Devamlı olarak eli titreyen kişi içi su dolu bir bardağı dökmeksizin içebilir ve uyku esnasında titremesi yok olur. Kişinin yaşadığı el titremesi anksiyete ve stres nedeniyle artabilir. Parkinson hastası olan kişilerde bazı ek belirtiler de söz konusudur. Bunlar; yüz ifadesinin silik bir hal alması, hareketlerde yavaşlık, yürüme bozukluğu, kaslarda sertleşme ve yürüme sırasında ayakların yere sürtülmesi gibidir. Ayrıca bazı Parkinson hastalarında hiçbir şekilde el titremesi görülmeyebilmektedir. Bununla birlikte, yaşlılıkla ilgili titremelerin bazısında ve Wilson hastalığı olanlarda el titremesi görülebilmektedir.

  1. Amaç tremoru:

Dinlenme ile yok olan el titremesi, hareket edildiğinde ortaya çıkmaktadır. Bir anlamda istirahat tremorunun tersi olarak düşünülebilir. Kişide dinlenme sırasında bir titreme söz konusu değilken, bir nesneyi almak için uzandığında el titremeye başlamaktadır. Beyincik kaynaklı problemlerde de bu tip el titremeleri olabilir.

Amaç tremorunun nedenleri;

  • Beyincikteki kanama, damar tıkanıklıkları ve tümörler,
  • MS (multipl skleroz) hastalığı,
  • Sinirlere hasar vermekte olan genetik bir hastalık olan Friedreich ataksisi,
  • Alkol bağımlısı olan bazı kişilerde,
  • Wilson hastalığı,
  • Uzun süreli epilepsi ilacı kullanma,
  • Tirodi bezinin az çalışması nedeniyle bazen el titremesi olabilmektedir,
  • Nöropatiler ve Guillain-Barre sendromunda da el titremesi görülebilmektedir.

El titremesinin diğer sebepleri:

Şeker hastalığı (diyabet); Uzun dönemde hem damar sistemine hem de sinir sistemine zarar veren diyabet nedeniyle el titremesi yaşanmaktadır. Bununla birlikte kan şekerinin düşmesiyle de el titremesi olmaktadır. Bu durum genellikle insülin kullananlarda görülmektedir. Kişide diyabet olsun ya da olmasın, el titremesi durumu görülebilir.

Yorgunluk; Çok aşırı yorgunluk yapan aktiviteler nedeniyle de ellerde titreme oluşabilir. Yorgunluktan dolayı vücut dinlenmeye geçmekte ve bu süreçte sinirsel denetim azalmaktadır. Bu durumda ortaya çıkan el titremeleri normal görülür ve dinlendikçe azalır ve ortadan kalkar.

Sosyal kaygı bozukluğu; Bu duruma sosyal fobi de denmektedir. Böyle bir durumda birey topluluk önüne çıkması gerektiğinde, kalabalık bir ortama girdiğinde veya tanımadığı kişilerle iletişime geçmesi gerektiğinde kaygı ve stres yaşar. Bunların sonucunda da el titremesi meydana gelir. Böyle bir el titremesi olanların psikiyatri uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Psikolojenik titreme; Herhangi bir belirti veya emare olmaksızın, birdenbire ellerde titreme gelişiyorsa, bazı psikolojik problemlerin hatırlanmasına neden olan etkenlerle karşı karşıya gelindiğinde ellerde titreme oluşuyorsa psikolojik el titremesi olarak değerlendirilir.

El titremesi, vücudun vermekte olduğu normal bir tepki olabilirken, bir hastalığın da belirtisi olabilir. Bunun değerlendirmesinin yapılabilmesi için doktora görünmek gerekir.

Leave a Reply