Ağızda görülen ağrılı ülserlere aft adı verilir. Aft ağız içinde kırmızı yaralar şeklinde kendini belli eder. Birçok insan hayatının bir döneminde aft problemi çekmektedir. Aft kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir. Aftın görülme nedenlerinin başında darbeden dolayı ağızda yara oluşması, dudağı ve yanağı ısırma, bazı besinlere karşı reaksiyon göstermek, hormon dengesizliği, vitamin eksikliği yer almaktadır. Bazen diş macunu ve bazı ağız bakım suları da aft oluşmasına neden olabilmektedir.
Aft genellikle ergenlik çağındaki bireylerde görülmektedir. Yaş almaya bağlı olarak aft oluşmaya olan yatkınlık da azalmaktadır. Ancak ilerleyen yaşa rağmen aft görülebilir bunun sebebi de bazı sağlık sorunlarıdır. Stres, yoğun duygu değişimleri ve ilaç kullanımı da aft oluşumuna sebebiyet verebilir.
Aft neden olur?
Mide ülserine neden olan helicobacter pylori bakterisi, ağızda yara oluşmasına sebebiyet veren bir bakteridir.
Gluten hassasiyeti olan bireyler görülen rahatsızlığa çölyak hastalığı adı verilmektedir. Çölyak hastalığı da vitaminlerin ve minerallerin vücuda girişini engelleyerek aft oluşmasına neden olabilir.
Behçet hastalığı da ağızda yaralar oluşmasına neden olabilmektedir. Behçet hastalığının en yaygın belirtileri de gözde iltihap oluşması, genital bölgede yaralar meydana gelmesidir. Bunlara ek olarak aft oluşması da Behçet hastalığının belirtilerindendir.
Hormonsal dengesizlikler aft oluşmasına sebep olur. Adet döneminde de bireylerin hormonlarında değişimler görülür. Bu da aft oluşmasına neden olur.
Ağızda oluşan yaraların sebeplerinden birisi de bazı gıdalara karşı olan hassasiyettir. Bu gıdalar bireyden bireye değişebilmektedir ancak en fazla hassasiyet gösterilen gıdalardan bazıları baharatlar, acı besinler, çikolata, kahve şeklindedir.
Vücut mineral ve vitamin eksikliği çektiği zaman ağızda yaralar oluşabilmektedir. Özellikle çinko, B12, demir eksikliği olduğu zaman ağızda aftlar oluşabilir.
Bazı diş macunları, ağız bakım suları aft oluşmasına neden olabilmektedir. Bunun sebebi de bazı ağız bakım ürünlerinin sodyum lauril sülfat içermesidir. Bu madde aft oluşumuna yol açtığından ağız bakım ürünleri alırken mutlaka içerikleri kontrol edilmelidir.
Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler aft oluşumuna daha müsaittir.
Limon, greyfurt gibi asidik özelliğe sahip gıdalar da aft oluşumuna neden olabilir.
Aft İçin Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Sürekli olarak ağızında yara oluşan bireyler mutlaka doktora görünmelidir. Bu yaralar küçük çaplı ve hızlı iyileşme sürecine sahip olsa bile sürekli olarak aft oluşması doktora gitmek için büyük bir nedendir. Normal şartlar altında aftlar kısa süre içerisinde tekrar etmez. Böyle bir durum varsa en kısa süre içinde doktora gitmek gerekir. Aft yaraları çok ağrıya neden oluyorsa ve bu ağrı gittikçe şiddetleniyorsa mutlaka doktora gidilmelidir. Aft oluştuğunda genital bölgede de yaralar oluyorsa doktora gitmek gerekir. Bu yaralar genital bölge dışında da nadir de olsa görülebilmektedir. Aftlar çok uzun sürüyor ve iyileşmiyorsa, üç hafta ve üzeri bir süredir devam ediyorsa doktora görünmek gerekmektedir. Aft oluşumu ile birlikte ishal de başlamışsa en kısa sürede doktora görünmekte fayda vardır. Şikâyetin türüne göre doktor şüphelendiği rahatsızlıklar adına birtakım testler yapabilir. Bu sayede hastalığı belirlemek ve tedavisini yapmak mümkün olur.
Aft Tedavisi Nasıl yapılır?Aft tedavisine başlamak içi öncelikle aftın nedenini belirmek gerekir. Aftın nedeni belirlendikten sonra bir tedavi planı oluşturulur. Öncelikle aftın sebebi diş macunu, ağız bakım suyu gibi ürünlerse bu ürünleri kullanmayı bırakmak gerekecektir. Bunun yerine içerisinde sodyum lauril sülfat bulunmayan ağız bakım ürünleri tercih edilerek aft problemi ortadan kaldırılabilir.
Bazı gıdalardan ötürü aft oluşuyorsa bu gıdaları tüketmemek gerekmektedir.
Ağrılar çok şiddetli ve rahatsız edici boyutlara ulaştıysa doktor kontrolünde ağrı kesici kullanılabilir.
Aft yaraları için eczanelerde özel olarak satılan kremler vardır. Bu kremler sayesinde ağrı hafifletilebilir.
Aft yaraları için satılan gargaralar da bu yaraları ortadan kaldırmaya yardımcı olmaktadır.
Aft Hastalığından Korunma Yolları
Öncelikle afttan korunmak için ağıza darbe alınmamalıdır. Diş fırçalarken de ağız içini tahriş etmemeye dikkat etmek gerekmektedir.
Vitamin eksikliği olan bireyler doktorlarına danışarak gıda takviyeleri kullanmalıdır.
Diş macunu ve ağız bakım suyu seçerken içeriklerine bakılmalıdır. Sodyum lauril sülfat içermeyen ürünler tercih edilmelidir.
Stres altında olan bireyler rahatlamaya çalışmalıdır ve stres ile baş etmelidir çünkü stresten dolayı da aft oluşabilmektedir.
