Tiroid nodüllerinin teşhisi ve tedavisinde etkili bir şekilde kullanılan tiroid iğne biyopsisi, bir nodülde kanser olup olmadığını anlamak için yapılmaktadır. Yapılan diğer tetkikler kanser varlığının belirlenebilmesini sağlamaz. Yazımızda, tiroid iğne biyopsisi hakkında bilgiler vermeye çalışacağız. İşte, detaylar;
İğne biyopsisi:
Nodüller tek ya da birden çok olsa da değerlendirmeleri ilk önce iğne biyopsisi ile yapılmalıdır. Tiroid bezinde birden çok nodül varsa, her bir nodüle biyopsi yapılması gerekmektedir. İğne biyopsisi yapılmayan nodülde kanserin varlığı başka tetkiklerle yapılamamaktadır. Bundan dolayı, el ile ulaşılamayan nodüller için de ultrason altında kesinlikle biyopsi yapılması gerekmektedir.
Tiroid iğne biyopsisi yapılan hastaların yaklaşık yarısının ameliyata alınması gerekmemektedir. Gerçekleştirilen biyopsinin, deneyimli ve tecrübeli bir doktor tarafından yapılması ve patalog tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Biyopsi yapılan hastaların patolojik incelemelerinde %4 oranında kanser, %10 kanser şüphesi, %70 iyi juylu nodül ve %17 yetersiz örnek parça alımı görülmektedir. Bu sonuçlara bakıldığında, nodüllerdeki kanser oranının düşük olduğu görülebilir.
İğne biyopsisinde bazen parça elde edilemez. Bu durum söz konusu olduğunda biyopsinin 2-3 kez daha yapılması gerekir. Bu sayede sonuç alma ihtimali artmaktadır. Parça alınamayan bazı nodüller kistik nodüller olup, bunlarda sıvı olduğundan hücre çok az gelmektedir. Parça almanın zor olduğu veya alınamadığı nodüllerden bazıları da oldukça küçüktür.
Biyopsi sayesinde medüller, papiller ve anaplastik kanserler uzman patologlarca rahat bir şekilde tanınmaktadır. Fakat folliküler kanser türü biyopsi yapılarak anlaşılmaz ve patolog bunu folliküler tümör şeklinde rapor etmektedir. Biyopsi neticesinde kanser, kanser şüphesi veya folliküler nodül rapor edilmişse hasta amliyata alınır. İyi huylu olan ve çok büyük olmayan nodüllerde çoğunlukla hasta ameliyat edilmez.
Tiroid iğne biyopsisinin yapılışı ve hastanın hazırlanması:
Biyopsi yapılacak hastalar, birkaç gün öncesinden itibaren aspirin, plavix ya da romatizma ilaçları kullanmamaları gerekmektedir. Çünkü bu tür ilaçlar kanama riskini arttırmaktadır. Bununla birlikte hemofili olan kişiler, kan sulandıran ilaç ve bitkisel ilaç kullananlar bunları doktoruna anlatmalıdır. Biyopsi sırasında hastanın aç ya da tok olması önemli değildir.
Tiroid iğne biyopsisi, ultrasonlu veya ultrasonsuz olarak iki şekilde yapılabilmektedir. Büyük çaplı nodüller için ultrasona gerek olmaz. Küçük çaplı nodüllerin yeri ultrasonla çok daha iyi belirlenmektedir. Tiroid iğne biyopsisi, herkesin bildiği koldan kan alınırken kullanılan plastik enjektörlerle gerçekleştirilmektedir. Farklı bir alet veya cihaz kullanılmadığı gibi ameliyat da yapılmamaktadır. Yapılan uygulamanın bir ameliyat olduğunu düşünüp biyopsiye gelmeyen, stres yapıp çok heyecanlanan hastalar da olmaktadır. Biyopsi bittikten sonra çok kolay bir uygulama olduğunu görmektedirler.
Biyopside hasta öncelikle muayene masasına yatar ve başını bir miktar arkaya alması istenir. Bu şekilde tiroid bezi ve nodül çok daha net olarak belirir. Biyopsi yapılırken hastanın yutkunmaması istenmektedir. Nodülün yeri elle belirlenir ve bölge alkollü pamukla iyice temizlenip dezenfekte edilir. Biyopsi esnasında hastaya uyuşturma işlemi yapılmaz, çünkü oek fazla ağrı ve acı yaşanmaz. Sonrasında enjektör batırılır ve nodülün içine girilir. Daha sonra enjektörün pistonu çekilir, nodülün veya dokunun hücreleri enjektöre çekilir. Enjektör geri çekilerek biyopsi gerçekleştirilen yerin üzerine kanamanın durdurulması için pamukla 10 dakika kadar baskı yapılır. Biyopsi yapılan bölgede rahatsızlık hisse gelişirse, bu uygulaması yapılarak bu göderilebilir.
Enjektörün içindeki biyopsi parçaları lam adı verilen küçük cam parçasının üzerine aktarılır ve yayılır. Sonrasında da patoloji labotatuarına yollanır. Hasta biyopsi sonrası yavaç bir şekilde yataktan kaldırılıp oturtulur. Yaklaşık 5 dakika oturduktan sonra hasta kalkabilir ve normal hayatına dönebilir.
Tiroid iğne biyopsisi yaptırmazsanız ve nodülde kanser var ise, yapılması gereken tedavide bir gecikme yaşanacağı için kanserin yayılması gibi bir riskle karşı karşıya kalabilirsiniz. Ameliyat olacak hastalarda da ameliyattan önce biyopsi yapılması gerekmektedir. Çünkü ameliyattan önce nodülün kanserli olduğu bilinirse, ameliyat buna göre planlanabilir ve uygulanır.
