Bel Kalınlığı ve Sağlık: Hastalıklara Karşı Bilinçli Adımlar!: Kalp hastalığı, diyabet veya başka hastalıklardan korunmak için bel kalınlığına dikkat edilmesi gerekir. Çünkü bel kalınlığı bu tür hastalıklarda çok değerli bir ölçüttür. Yazımızda bel kalınlığının hastalıklarla olan ilişkisinden tutun, bel kalınlığının nasıl ölçüleceğine, yağ depo tiplerinden bel kalınlığının üst sınırının ne olduğuna kadar pek çok konuyu ele almaya çalışacağız. İşte, detaylar;
Yağ depoları;
Vücuttaki birçok değer artık günümüzde çok kısa zaman içinde ölçülebilmektedir. Yapılan bu ölçümler sayesinde binlerce parametre elde edilebilmektedir. Bunlar hormonlardan kan yağlarına kadar çok geniş bir yelpazede olup, hem pahalı hem de doğrulukları oldukça yüksek olan yöntemlerdir. Peki, tüm bunlara rağmen bir mezura ile 10 saniyede ölçebileceğiniz bel kalınlığı neden bu kadar önemlidir?
Bu sorunun yanıtı vücudun yağ depolama alışkanlıklarıyla çok yakından alakalıdır. Bundan dolayı yazımıza yağ depolama karakteristiğini ele alarak başladık. İnsan vücudu alınan fazla kaloriyi ileride kullanmak amacıyla yağ şeklinde depolamaktadır. Bunu artık herkes bilmektedir, ancak bu yağ depoları nerelerde bulunmaktadır?
Farklı pek çok yağ deposu bulunmasına karşın, sizler için ele alacağımız iki farklı depo bulunmaktadır. Bunlar subkutan ve viseral yağ depolarıdır.
Subkutan yağ, tıpta deri altı anlamına gelen iki kelimeden türetilmiştir. Sub (alt), kutan (deri) anlamına gelmektedir. Buna göre subkutan yağ, deri altı yağ olarak ifade edilebilir. Derinin alt kısmında birikmiş olan bu yağ, tüm vücuda yayılmakla birlikte ısı yalıtımı gibi önemli görevler de üstlenmektedir. Özellikle kadınlarda yaygın yakınmalardan biri olan selülit, subkutan yağın ortaya çıkardığı bir neticedir.
Subkutan yağın sağlıklı yaşamla olan ilişkisinde söylenebilecek pek bir şey yoktur. Çünkü bu yağların önemli denebilecek sağlık sorunlarıyla herhangi bir alakası bulunmamaktadır.
Viseral yağ, Karın içi yağlara verilen bir isimdir. Göbek de denebilecek bu oluşumun temel nedeni, subkutan yağın tam tersine karın içindeki pek çok organda da toplanması, insülin direnci, metabolik problemler, yüksek tansiyon ve daha birçok kronik ve hayati tehlike arz eden hastalıklara dönüşebilmesidir.
Karın içi yağları göbek olarak tanımlasanız da içerisindeki yağ bağışıklık hücrelerini aktif hale getirip insülin direnci oluşmasına yol açabilmekte, kolesterol değerlerinin değişmesine sebebiyet vererek damar yapısında bozulmalara neden olabilmekte veya tansiyonun yükselmesine yol açarak inme geçirmeye neden olabilmektedir. Bu alanda çok önemli araştırmalar bulunmaktadır ve bel kalınlığının artmasına yol açan viseral yağ diyabet, insülin direnci, yüksek tansiyon ve kalp damar hastalığı riskini arttırdığı kanıtlanmıştır.
Araştırma;
Bu araştırmaya yaşları 54 olan 792 erkek katılmıştır. Başlangıçta katılımcıların vücut kitle indeksleri, bel kalça oranları ve deri kalınlıkları kayıt altına alınmıştır. Bu araştırma tam 13 sene sürmüş, sonunda da katılımcıların kalp hastalığı ve inme oranları detaylı bir şekilde incelenmiştir.
13 yıl sonunda araştırma, katılımcıların deri kalınlığı ve vücut kitle indeksinin inme ve kalp hastalıkları riskiyle olan ilişkisi noktasında oldukça anlamlı neticeler elde edilmiş olmasına karşın, bunlara ilave edilen sigara ve hareketsiz yaşam tarzı gibi etkenler nedeniyle elde edilecek neticelerin sağma olasılıklarının olduğu görülmüştür.
Bel kalça oranı, inme ve kalp hastalıkları noktasında tüm etkenlerden çok daha doğru netice vermiş olup, diğer tüm değişkenlerden çok daha az bir şekilde etkilenmiştir. Yapılan araştırmada diyabet hastalığına yakalanma oranlarına da bakılmış, bel kalça kalınlığı oranlarının diyabet riskiyle anlamlı bir ilişki ortaya konulmuştur.
Gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına baktığımızda, bel kalınlığının pek çok hastalık riskiyle ilişkisi olduğunu görebilmekteyiz. Bundan dolayı bel çevresinin takip edilmesi gerekmekte ve olması gerekenden daha fazla çıkması durumunda kesinlikle doru bir beslenme ve egzersiz programı uygulanmaya başlanmalıdır.
Bel kalınlığının ölçülmesi;
Bu sorunun cevabı sürekli olarak değişmektedir. Çünkü bel kalınlığının ölçülmesi ile ilgili çalışma gerçekleştiren pek çok grup ve dernek bulunmaktadır. Derneklerin hepsi farklı yöntemler uygulasa da pratikte en doğru sonucun elde edilebileceği yöntemi sizlere anlatacağız.
Bel kalça kalınlığı oranı bazı hastalıkların riskini ifade etme konusunda yalnızca bel kalınlığından çok daha üstün sayılsa da aralarında pek bir fark bulunmamaktadır. Bununla birlikte doğru bir ölçüm yapabilmek için de iyi bir anatomi bilgisi ve pratik gerekmektedir. Bundan dolayı, bel kalınlığının ölçülmesinde kullanılan yöntemin basitliğine ve evde rahatlıkla yapılabileceğini varsayarak yalnızca bel kalınlığı ölçümünden bahsedeceğiz.
İlk önce bel kalınlığının nereden ölçülmesi gerektiğini anlatacağız.
Öncelikle ayakta durmalı ve ölçümü gerçekleştirecek kişinin karşınızda olması gereklidir. ölçümü yapacak olan kişinin kalça kemiğinin en üst kısımda bitmekte olduğu yeri bulmasına yardımcı olun. Dokunarak hissedilecek olan bölgedeki yapı “İliac crest” olarak adlandırılmaktadır.
Daha sonra kaburgaların bittiği en dipteki nokta bulunmalıdır. Burası da koltuk altı hizasından aşağıya elle inilerek bulunabilir. İşte, bu iki nokta arasında kalan yerden bel kalınlığı ölçülebilir. Ölçüm sırasında nefesin tutulmaması çok önemlidir. Ölçümde kullanılan mezuranın da fazla gergin tutulmaması gerekmektedir. Ölçüm sırasında deri mezuranın üstüne çıkacak kadar gerginse, yapılacak ölçüm büyük olasılıkla hatalı olacaktır.
Ölçüm tamamlandı, peki ya sonuç nedir? diye bir soru soracak olursanız; internet ortamında verilen sonuçları dikkate almayın. Çünkü buralarda sözde uzman olan kişiler, bel kalınlığının etnik kökenlere bağlı olarak değişiklik gösterebileceğinden habersizdirler. Ve de sizleri başka milletler için hazırlanmış sonuçlarla değerlendirmektedirler.
Oysa, Türkler için en uygun bel ölçülerinin üst sınırı erkekler için 94 cm, kadınlar için 80 cm olmalıdır. Verilen bu ölçüm değerlerinin üzerinde bir bel kalınlığınız varsa, bunun anlamı bu ölçülerin altında kalan kişilere nazaran daha çok kalp damar hastalığı, inme ve diyabet gibi hastalıkların riskine sahipsiniz demektir. Bel kalınlığının normal değerlere çekilmesi zamanla bu hastalık risklerinin de azalmasını sağlayacaktır.
Bel kalınlığının inceltilmesi;
Normal bel kalınlığı oranlarının üzerine çıkan kişiler ne yapmalı?
Vücut yağ oranının düşürülmesi için birbirine destek sağlayan farklı iki yol bulunmaktadır. Bunlar egzersiz ve diyettir. Çok emek verilmesi gereken ve de büyük olasılıkla yaşam tarzının da değişmesine neden olacak bu yollar çok zorlayıcı olabilir.
Kaynak: Bu yazı, fitekran.com/bel-kalinligi-rehberi-gobek-degil-hastalik/ kaynak alınarak özgün olarak oluşturulmuştur.
