Karaciğer fonksiyon testleri ve anlamları

Karaciğer hastalıklarının teşhis ve tanılanması amacıyla yapılan testlere karaciğer fonksiyon testleri denmektedir. Karaciğerde meydana gelmiş olan hasarın boyutuna göre test sonuçları yüksek çıkmaktadır. Bunun yanı sıra, karaciğer hastalıklarının takip edilmesi amacıyla da testler gerçekleştirilir. Bu sayede, hastaların uygulanan tedaviye ne gibi yanıtlar verdiği görülür. Karaciğere zararı olan ilaçların kullanılmasında karaciğer fonksiyon testlerinden elde edilen sonuçlar hekimi aydınlatır. İşte, Detaylar;

Karaciğer fonksiyon testleri;

Karaciğerimiz, çok sayıda metabolik fonksiyonu aynı anda gerçekleştirmektedir. Bu fonksiyonların neticesinde kana ve safraya birçok metabolik madde karışmaktadır. Metabolik maddelerdeki yükselme, karaciğer hastalıkları nedeniyle meydana gelmektedir. Karaciğer fonksiyon testleri yapılarak aşağıdaki sonuçlar elde edilir;

ALT ve AST, karaciğerdeki hasarları göstermektedir.

GGT ve ALP, karaciğerle safra yolları hasarlarını göstermektedir.

Pıhtılaşma ve albümin testleri, INR karaciğer fonksiyon bozukluğu yetmezliği ile ilgili fikirler vermektedir.

ALT ( Alain Transaminaz );

SGPT olarak da ifade edilmektedir. ALT enzimi protein sentezinde kullanılmaktadır ve karaciğer hücrelerinin parçalanması neticesinde kana karışmaktadır. Karaciğer hasarı ile ilgili tespitlerde en çok kullanılan testlerin başında gelir. Çünkü karaciğer hasarında ALT yükselme göstermektedir. Yalnızca karaciğerde işlevli bir enzimdir ve karaciğer hastalıkları ile karaciğer hasarının tespitinde bu test kullanılır. AST testinden çok daha faydalı ve değerli olan bir test türüdür.

AST ( Aspartat Aminotransferaz );

SGOT olarak da ifade edilir. Protein sentezinde kullanılmakta ve karaciğer hücrelerinde oluşmaktadır. Bir tek karaciğerde olan bir enzim değildir, başka dokularda da bulunmaktadır. AST’nin yüksekliği yalnızca karaciğer değil, kalp ve kaslarda olan problemlerde de görülebilmektedir. ALT ve AST düzeyi, karaciğer hastalıkları ile ilgili oldukça önemli bilgiler sağlamaktadır. ALT oranı kronik hepatiti olan kişilerde, AST oranından daha büyük, sirozda ise AST oranı ALT oranından daha küçük olmaktadır. AST ve ALT oranlarının toplamı ikiyi geçtiği hallerde, toksik ve alkolik karaciğer rahatsızlıkları akla gelmektedir. Şayet 1’den düşük ise, toksik ve alkolik olmayan rahatsızlıkların düşünülmesi gerekir.

ALP ( Alkalen Fosfataz );

Karaciğer hücrelerinde, kemiklerde ve safra kanalının yakınında bulunan bu enzim, kemik ve karaciğer hastalarında yüksek çıkmaktadır. Safra kanalında tıkanıklık söz konusu ise GGT ile beraber yükselmektedir. GGT normal seviyede ve ALP yüksekse kemik tümörü, kemik iliği hastalıkları gibi hastalıklar öngörülebilir. Gençlerde kemik yapım hızı oldukça yüksektir ve dolayısıyla ALP enzimindeki yükseklik normal karşılanır. Hamileliğin son trimesterinde de ALP enzimi düzeyi yüksek olmaktadır.

GGT ( Gamma Glutamik Transferaz );

Karaciğer hücrelerinde de olan bu enzim safra kanalına yakın yerdedir. Safra kanalı tıkanıklığı durumunda ALP enzimi ile beraber yükselmektedir. Aşırı alkol tüketimi olanlarda GGT düzeyi yüksektir.

Albümin;

Albümin, vücuttaki ana proteindir ve karaciğer vasıtasıyla üretilmektedir. Karaciğer hastalıklarının olması halinde üretiminde bozukluk yaşanır ve kanda olması gereken oranında düşme meydana gelir.

Total protein;

Kandaki protein ve albüminin ölçümünden elde edilen sonuçtur. Karaciğer hastalıkları nedeniyle protein üretiminde bozukluk meydana gelir ve kandaki düzeyinde düşme yaşanır.

Pıhtılaşma testleri ve INR;

Pıhtılaşma ile ilgili unsurlar genellikle karaciğerde üretilmektedir. Bazı karaciğer hastalıkları nedeniyle üretimde aksaklıklar ve pıhtılaşma sorunu meydana gelebilmektedir. Gerçekleştirilecek olan pıhtılaşma testleri ile karaciğer işleyişi rahatlıkla değerlendirilebilmektedir.

LDH ( Laktat Dehidrogenaz );

Vücudumuzdaki dokuların birçoğunda bu enzim yer almaktadır. Daha çok böbrekler, akciğerler, karaciğer, kalp, kas ve kanda bulunmaktadır. Karaciğer hastalıkları ile birlikte ağır yapılan egzersizlerde ve hamilelik döneminde de LDH düzeyi ani artışlar gösterebilmektedir.

Kaynak: Bu yazı, karaciger.gen.tr/karaciger-fonksiyon-testleri.html kaynak alınarak özgün olarak oluşturulmuştur.

Leave a Reply