Pitozis yani göz kapağı düşüklüğü konjenital, ani bir şekilde gelişebilir, yaralanma ya da myasthenia gravis hastalığı gibi bir nedenden dolayı meydana gelebilmektedir. Yazımızda, Göz kapağı düşüklüğü ile ilgili bilgiler vermeye çalışacağız. İşte, detaylar;
Göz kapağı düşüklüğü (Pitozis) nedir?
Göz üst kapağının düşük olması durumuna pitozis yani göz kapağı düşüklüğü adı verilmektedir. Yerçekimine karşı göz kapağının hareket etmesine imkan sağlayan kapak retraktörlerinin bir sebepten dolayı yetersiz gelmesidir. Mekanik pitoziste ağırlık, aponevrotik pitoziste levator aponevrozun tartsan ayrılması, nörojenik pitoziste sinirsel uyarımda eksiklik ve konjenital pitoziste de levator kasında histopatolojik bulunur.
Pitozis tipleri ve nedenleri nelerdir?
Göz kapağı düşüklüğü konjenital, aniden veya yaralanma ya da myasthenia gravis hastalığı gibi bir hastalık nedeniyle oluşabilmektedir. Ayrıca göz kapağının üzerinde bulunan levator kasının zayıflamasından dolayı da görülebilir. Pitozis ya da göz kapağı düşüklüğü, doğumsal ve edinsel pitozis olarak iki ana başlıkta incelenebilir.
- Doğumsal pitozisin nedenleri; Bu pitozis tipinde, üst göz kapağın kaldırıcı kasında gelişimsel bir bozukluk vardır. Bu şekilde bir bozukluk üst rektus kasında yani göz küresini yukarı baktırmayı sağlayan kasta olabilmektedir. Bu durumda göz küresi ve göz kapağı da aşağı doğru düşüktür.
- Edinsel pitozisin nedenleri; Göz kapağında meydana gelen apse, ödem ya da iltihaplanma göz kapağının ağırlaşmasına yol açarak pitozise neden olabilmektedir. Üst göz kapağının kalkmasını sağlayan kasın oynatmaya yarayan sinirde bir nedenden dolayı oluşan bir felçten dolayı pitozis olabilmektedir. Ayrıca miyestina gravis hastalığından dolayı da pitozis gelişebilir. Göz çevresine yapılan botoks uygulamalarının doğru olarak yapılmamasından dolayı da pitozis meydana gelebilmektedir. Bunlara ek olarak; yüksek tansiyon, travmalar, anevrizma, yaşlılık, diyabet, mutipl skleroz, göz içine yapılan cerrahiler, lens kullanımı, alerjik nedenler ve gebelik gibi nedenler de sayılabilir.
Pitozis belirtileri nelerdir? Nasıl teşhis edilir?
Üst göz kapağı kenarı, limbus düzeyinde veya limbusu 1-2 mm örtecek derecede durmaktadır. Ancak pitoziste üst kapak kenarı değişen düzeylerde aşağı doğru sarkmaktadır.
Pitozisin teşhisi için, bu soruna yol açan faktörlerin belirlenebilmesi amacıyla hastanın hikayesi alınmaktadır. Hastanın hikayesinde pitozisin nasıl ve ne zaman geliştiği, pitozisi arttıran etkenler, hastanın ailesinin hikayesi, hastanın önceden göz ameliyatı ya da herhangi bir travma yaşayıp yaşamadığı ve başkaca bir hastalığın varlığı sorgulanmaktadır.
Hastanın hikayesi alındıktan sonra, göz muayenelerinin değerlendirilmesi yapılır. Yapılan göz muayenesinde görme keskinliği ve gözün üst kapak kıvrım düzeyi ölçülür, levator kas fonksiyonu ve göz hareketlerinin değerlendirilmesi, Fenilefrin testinin bulguları ve diğer testler değerlendirilmektedir. Hastanın göz muayenesinden sonra, pitozise sebep olan faktörlerin değerlendirilmesi amacıyla testler ve incelemeler de yapılır.
Pitozis tedavisi nasıl yapılır?
Göz kapağı düşüklüğü tedavisinde, buna neden olan faktörlerin belirlenmesi önem taşımaktadır. Cerrahi tedaviye geçilmeden evvel, temelindeki nedenler araştırılır ve bunlara göre tedavi planlaması yapılır. Sonrasında da hastanın kozmetik görünüşünün düzeltilmesi amacıyla cerrahi tedaviler gerçekleştirilir.
Göz kapağı düşüklüğü, kozmetik veya fonksiyonel nedenlerden ötürü cerrahi yöntemle düzeltilebilir. Uygulanacak cerrahinin türü ve başarısının belirlenmesinde, levator kasının fonksiyonu en önemli ilke olarak kabul edilir. Levator kası fonksiyonu iyi durumdaysa, yapılacak olan tedavinin amacı kas fonksiyonunun arttırılmasıyken, kas fonksiyonu iyi durumda değilse cerrahinin amacı göz kapağına askı ameliyatı gerçekleştirmektir. Başarılı olmayan olgularda, ikinci defa düzeltme ameliyatı yapılması gerekebilmektedir.
Pitozis ameliyatı sonrası bakım ve takip
- Pitozis ameliyatından sonra, göz kapağında meydana gelebilecek ödemin kısa zaman içinde iyileşmesi amacıyla soğuk uygulama tedavisi uygulanır. Bu uygulama, hasta ameliyattan çıktıktan hemen sonra başlar ve her saatte bir 15 dakika süreyle uygulanır.
- Cerrahiden sonra hastaya ilk gün pansuman, antibiyotikli damla ve pomadlar, gerek duyulursa suni göz yaşı gibi tedaviler yapılarak takibe alınmaktadır.
- Ameliyattan 3 gün sonra hastanın doktoru tarafından kontrolü gerekir.
- Yapılan ameliyatın genellikle 5 gün sonrasında dikişler alınır, fotoğrafları çekildikten sonra hasta belirli aralıklarla kontrole gider.
- İstenen başarı elde edilemeyen hastalarda erken düzeltme operasyonu gerekir. Bundan dolayı ameliyattan evvel hasta ikinci bir ameliyat olabileceği hakkında bilgilendirilir.
Pitozis ameliyatının riskleri nelerdir?
Göz kapağı düşüklüğü ameliyatından sonra, hastalarda en fazla görülen komplikasyon aşırı düzeltme veya yetersiz düzeltmedir.
- Yetersiz düzeltme komplikasyonları; Göz kapağı düşüklüğü ameliyatı olan hastada, yetersiz düzeltme varsa ancak levator fonksiyonu iyiyse, birkaç haftada göz kapağı 1-2 mm kadar kalkabilir. Bundan dolayı bu tür hastalarda ikinci operasyona acele edilmemesi tavsiye edilir. Levator kası zayıf hastalarda da göz kapağının birkaç hafta sonra 2 mm kadar düşme ihtimali bulunur. Bu tür bir olgu varsa, gerekli görüldüğünde askı cerrahisi veya maksimum lavator rezeksiyonu gerçekleştirilebilir.
- Aşırı düzeltme komplikasyonları; Göz kapağı düşüklüğü ameliyatında, aşırı düzeltme varsa ve hastanın levator kası zayıfsa, göz kapağının 1-2 mm kadar düşme olasılığı bulunabileceğinden, tekrardan yapılacak düzeltme ameliyatı için bir müddet beklenmesi gerekir. Levator kası iyi olan veya çok iyi olan hastalarda, erken düzeltme ameliyatı yapılması tavsiye edilir. Minimal bir aşırı düzeltme carsa, hastanın göz kapağına masaj uygulanabilir.
- Diğer komplikasyonlar; Konjontiva prolapsusu, kıvrım asitmetrisi, göz kapaklarının tam kapanmaması, göz bebeğinde iltihaplanma, kanlanma ve enfeksiyon gibi bazı komplikasyonlar gelişebilmektedir. Bu tür komplikasyonların gelişmemesi için, pitozis ameliyatından sonra hastanın bakımı ve takibinin yapılması oldukça faydalı olmaktadır.
