Gebelikte (Hamilelikte) anne ölümü, gebelikte ve gebelik sonrası 42 gün içinde anne adayının gebeliğe bağlı bir sorun nedeni ile hayatını kaybetmesidir. Genelde gebeliğe bağlı olarak vücutta bir hastalık gelişmesi ve verilen tedavilerin yanlış olması kaynaklı oluşabilir. Gebelikte anne ölüm oranları bazı ülkelerde çok yüksektir. Genelde 3. Dünya ülkelerinde ve sosyo-ekonomik durum ile bağlantılı olarak yüksektir.
Anne ölüm nedenleri nelerdir?
Aşırı kanama ve enfeksiyonlar,
Zor doğum yapmak,
Hijyenik olmayan ortamlarda doğum yapmak,
Düşük yapmak,
Amniyon sıvısı embolisi,
preeklampsi ve eklampsi olarak sayılır.
Hamilelik döneminde ve sonrası 42 gün içinde gebeliğe bağlı olan bir neden ile anne adaylarında olan ölümlere, doğrudan anne ölümü denilir.
Hamilelik ile birlikte annede olan bir hastalığın şiddetlenmesi ile oluşan ölümlere dolaylı anne ölümü denilir.
Gebelik sonrası 1 yıl içinde olan ölümlere geç anne ölümü, gebelik ve sonrasında gebeliğin etkisi olmadan oluşan ölümlere tesadüfi anne ölümü denilir.
Anne ölümlerinde ülkenin gelişimi ve anne adayının sağlık hizmetlerine ulaşması çok önemlidir. Afrika ve Güney doğu Asya’da anne ölümü çok fazla yaşanmaktadır. Dünya Sağlık Hizmeti verilerine göre, her gün 800 kadın önlenebildiği halde gebelikten hayatını kaybetmektedir. Bu ölümler genelde fakir bölgelerde yaşanır. 15 yaş altı ve 35 yaş üzeri gebelikte anne ölümleri yüksektir. 2010 yılında artık gebeliğe bağlı anne ölümleri ciddi manada azalmıştır.
Gebelikte anne ölümlerinin olmasının başlıca nedenleri, anne adayının bilinçsiz olması, sağlık hizmeti almaması veya sağlık hizmeti veren yeterli personel eksikliği, kültürel olarak bilinçsiz uygulamalar, kırsal bölgelerde yaşamak, ekonomik durumda olan düşüklük olarak kabul edilir. Ülkemizde, 100 bin doğumda %15.5 ölüm oranı vardır. Son yıllarda bu konuda olan bilinç düzeyi ile anne ölümlerinde düşüşler yaşanmaktadır. Ülkemizde, İstanbul ve Doğu Marmara bölgesi en az anne ölüm oranına sahiptir. En fazla, Orta Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgesinde anne ölümü yaşanmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF, UNFPA ve Dünya Bankası bütün dünyada anne ölümlerini 2015 yılına kadar azaltmak için özel bir kampanya uygulamaktadır. Bu konuda henüz daha bir raporlama yapılmasa da, gebelik nedeni ile anne ölümlerinin yarı yarıya engellendiği açıklanmıştır. Yapılan çalışmalarda pek çok ülkede bilinçlenme ve yeterli sağlık personeli desteği verilmektedir.
