En yaygın şekilde görülen gıda alerjilerinden biri de fıstık alerjisidir. Kullanım alanı oldukça geniş olan fıstığın, hangi gıdalarda olduğu konusunda alerjisi olanların hassas davranmaları gerekir. Yazımızda, fıstık alerjisi belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilgiler vereceğiz. İşte, detaylar;
Fıstık alerjisi belirtileri nelerdir?
Fıstık alerjilerinin yaklaşık %80’lik kısmında şu şekilde cilt belirtileri yaşanmaktadır;
- Kaşıntı
- Kurdeşen ve buna benzer deri döküntüleri
- Kızarıklık
Fıstık alerjisi olanlarda şu ciddi belirtiler de oluşabilmektedir;
- İshal, bulantı ve kusma gibi sindirim sistemiyle alakalı problemler
- Öksürme, hırıltılı ses, nefes darlığı ve buna benzer solunum sistemiyle ilgili problemler
- Tansiyon düşüklüğü ve nabız yükselmesi gibi kalp damar sistemi ile ilgili sorunlar
- Özellikle çocuklarda yaşanan davranış bozuklukları
- Baş dönmesi ve bayılma gibi sinir sistemiyle ilgili sorunlar
Fıstık alerjisinin nedenleri nelerdir?
En önemli nedeni, bağışıklık sisteminin fıstığı zararlı olarak sınıflandırmasıdır. Ortaya çıkan belirtilerin temelinde, bağışıklık sisteminin savunma amacıyla yanlışlıkla salgılamış olduğu kimyasallar bulunmaktadır. Fıstık alerjisini tetikleyen bazı etkenler de vardır. Bunlar;
- Fıstığa direk temas: Fıstık alerjisindeki neden, içinde fıstık bulunan gıdaların tüketilmesidir. Kimi zaman fıstığın doğrudan cilde temas etmesi de fıstık alerjisi oluşturabilmektedir.
- Fıstıkla dolaylı temas: Paketli ürünlerin bazılarında şunun gibi ibareler vardır; “Dikkat, eser miktarda fıstık (veya susam, zeytinyağı…) içerebilir.” Bu uyarının nedeni, birden daha fazla ürünün değişik zamanlarda da olsa aynı ortamda üretilmesi ya da yan yana bulunduğudur. Bundan dolayı fıstıkla temas eden ürünler de fıstık alerjisine neden olabilmektedir.
- Solumak: Fıstık tozu parçacıklarının ya da fıstık yağı barındıran spreylerin solunması da fıstık alerjisinin tetiklenmesine yol açabilmektedir.
Fıstık alerjisi tedavisi nasıldır?
- Antihistamin tablet: Fıstık alerjisinin hafifi seyrettiği vakalarda kişilerin hemen antihistamin tablet almaları gerekir. Alınan bu antihistaminler, alerji belirtilerini ortaya çıkaran kimyasalların salınmasının önüne geçecektir. Alınmasından yaklaşık 15-30 dakika içinde tesirini gösterecektir.
- Şiddetli fıstık alerjisi tedavileri: Eğer fıstık alerjisi anaflaktik şok etkisi yarattıysa hastaya hemen epinefrin iğnesi yapılmalıdır. Fıstığa alerjisi olduğunu bilen herkesin gittiği yerlere yanında epinefrin iğnesini de götürmesi önemlidir. Ayrıca;
- Hasta için astım spreyi kullanılması da gerekli olabilir.
- Kişinin yanında ona yardım edecek birinin olması gerekmektedir.
- 112 Acil: Eğer fıstık alerjisine karşı hazırlıksız yakalandıysanız ve mevcut alerji durumunuz çok şiddetli belirtiler veriyorsa, hemen 112 Acil servisinin aranması gerekmektedir. Hastaya, hastane şartlarında şu tedavilerin yapılması gerekmektedir;
- İltihap giderici özelliği olan steroidlerin verilmesi gerekir
- Oksijen desteği verilerek hastanın nefes darlığından kurtulması sağlanır
- Etkisi güçlü olan antihistaminler verilebilir.
- Fıstık tüketmekten uzak durulmalı: Fıstığa alerjisi olan kişiler, tüketecekleri gıdalarda fıstık olmamasına dikkat göstermelidirler. Dışarıda yemek yiyecekler için, yemeği getiren veya hazırlayan kişilerden bilgi alması önemlidir. İçerisinde fıstık olduğunu düşündüğünüz gıdaların tüketilmemesi ve çocukların da bu konuda bilgilendirilmeleri gerekmektedir.
Kaynaklar:
multiyasam.com/fistik-alerjisi-belirtileri-ve-tedavisi
