Deri (cilt) kanseri nedir çeşitleri tipleri nelerdir
Deri (cilt) kanseri vakalarında son senelerde ciddi artışlar görülmektedir. Bu artışın en önemli sebebi güneşin zararlı ultraviyole ışınlarıdır. Başta ultraviyole ışın olmak üzere, travma, ısı, katran, arsenik, madeni yağlar, kurum ve parafin gibi maddelerle uzun süreli temas etmek de deri kanserinin görülme sıklığını arttırmaktadır.
Kansinojen maddelerin kullanıldığı endüstri kuruluşlarında çalışan kişilerde de görülebilen deri kanseri, uzun süreli iyileşmeyen yaralar, eski yanık yerlerinde ve cilt hastalıklarında da gelişebilmektedir. Cildi açık renkli, sarışın ve kızıl kişilerde, koyu tenli kişilere göre daha çok rastlanmaktadır. Deri kanserinin habercisi olan bazı lezyonların önceden erken şekilde tespit edilmesi ve bu lezyonların tedavisinin yapılması cilt kanseri riskini azaltabilmektedir. Ciltteki bazı bölgelerde iyileşmeyen yaralar bu öncü lezyonlardan olabilir. Eskiden beri bulunan benlerdeki büyüme, küçülme, kaşınma, kanama ve kabuklanma gibi durumlar görüldüğünde doktora kontrole gidilmesi gerekmektedir. Kişinin yaşının ilerlemesiyle de deri kanseri görülme sıklığı da artış göstermektedir.
Cilt kanserinin en fazla görülen üç tipi bulunmaktadır;
1- Bazal hücreli,
2- Epidermoid
3- Malign melanom
Bazal hücreli kanser:
Bu kanser tipi %85 oranında boyun ve baş bölgesinde görülmektedir. Daha çok hafif kabarık, kabuklu, parlak, pullu ve küçük damarcıkların olduğu bir görüntüdedir. Deri kanseri tipleri içinde en yavaş ilerleyen ve başka organlara en az yayılan türüdür. Erken tanılaması yapılabilen bir kanserdir ve nadiren yenileme riski vardır. Tedavisinde cerrahi, kriyoterapi, küretaj, kazer, topikal5-FU ve radyasyon yöntemlerine başvurulmaktadır.
Epidermoid kanser:
En sık görülen ikinci cilt kanseri tipidir. Cildin en üst tabakasında yer alan atipik keratinositlerden gelişmektedir. Daha çok güneş nedeniyle hasar görmüş deride veya aktinik keratoz gibi lezyonlar dolayısıyla gelişmekte, nadiren de olsa sorunsuz ciltte de görülebilmektedir. İlerlemiş olanlar kötü kokulu olabilmekte, hızla büyümekte, uzak dokulara ve derine doğru yayılabilmektedir. Tedavisinde ilk olarak cerrahi yöntem benimsenmekte, kanserin vaziyetine göre ek tedaviler de uygulanabilmektedir.
Malign Melanom:
Melanosit adı verilen deriye rengini veren pigmenti üreten hücreden oluşmaktadır. Cilt kanserinin en ölümcül olan tipidir. Daha çok güneşin zararlı ışınlarına maruz kalan cilt bölgelerinde görülmektedir. Kırmızı, beyaz, mavi ve karışık renklerde görülen bu kanser tipi düzensiz yüzeyli ve sınırlı olabilmektedir. Lezyonlardaki kaşıntı, kanamalar, boyut ve renk değişiklikleri ile ülserasyon nedeniyle hastalar doktora gitmektedirler. Vücutta önceden yer alan benlerden gelişebildiği gibi, genellikle sonradan ortaya çıkan benlerden gelişmektedirler. Erken teşhis tedavisinde başarıyı etkilemektedir. Cerrahi müdahale ilk başvurulan yöntemdir, ancak ameliyat edilemeyenlerde ilaçlarla ek tedaviler yapılmaktadır.
