Addison hastalığı (Böbreküstü bezi yetersizliği) belirtileri ve tedavisi: Addison hastalığı, böbreküstü bezinin primer hastalığına bağlı olarak yetersiz şekilde çalışması durumu olup, böbreküstü bezin bir bölümünün ya da tamamının hasar görmesi ile oluşmaktadır. Görülen vakaların %80’inde bağışıklık sistemindeki bozukluk ana nedendir. Tüberküloz ve AIDS de son dönemlerde nedenleri arasında yükseliş göstermektedir.
Addison hastalığı, böbreküstü bezi yetmezliğinin aniden ve şiddetli bir şekilde gelişmesi neticesinde ortaya çıkan ciddi bir tablodur. Hastalıkta genetik geçiş ispatlanmış olup, her yaştaki kişilerde özellikle kadınlarda daha çok görülmektedir.
Addison hastalığı belirtileri:
Hastalığın önde gelen belirtileri olarak kuvvetsizlik, yorgunluk, tansiyon düşüklüğü, kilo kaybına bağlı zayıflama, deri renginde koyuluk, kusma, ishal ve soğuğa olan toleransın düşmesi sayılabilir.
Addison hastalığının nedenleri:
Böbreküstü bezi yetmezliği yani Addison hastalığının nedenleri olarak; Bağışıklık sistemindeki bozulma kaynaklı böbreküstü yetmezliği, sebepsiz böbreküstü bezinde yetersiz büyüme, mantar hastalığı, böbreküstü bezi tümörleri, böbreküstü bezi içinde kanama, sakroidoz hastalığının böbreküstü bezini etkilemesi, böbreküstü bezlerinin ameliyatla alınması, hemokromatozis hastalığı, Tüberküloz sarkoidoz gibi bazı hastalıklara bağlı böbreküstü bezinin protein tabiatında madde birikimi ve AIDS sıralanabilir.
Addison hastalığında bazı risk faktörleri de vardır. Bunlar; Bağışıklık sistemindeki bozukluk nedeniyle ortaya çıkan böbreküstü yetmezliğinde aile öyküsünün bulunması, Uzun süreli steroid kullanımı, ciddi enfeksiyonlar, travma ya da cerrahi uygulamalar sonrası Addison hastalığının nedenlerinde risk faktörüleridir.
Hastalığın tanısı:
Yapılan laboratuar testlerinde düşük serum sodyumu ve yüksek serum potasyumu görülür. BUN ve Renin yükselir, Kortizol düşer. ACTH seviyesinde yükselme olur ve orta derecede nötropeni görülür. Özel bazı testlerle de Addison hastalığı tanısı yapılır. Batına uygulanan bilgisayarlı tomografide böbreküstü bezlerinde görülen anormal küçüklük ve büyüklük varsa, batın grafisinde de böbreküstü bezlerinin olduğu bölgede kireçlenme odaklarının tespiti, göğüs grafisinde ise kalp konturlarının küçülmesi görüldüğünde tanılama yapılmaktadır.
Addison hastalığının tedavisi ve alınacak önlemler:
Hafif ve orta şiddetteki vakalar ayaktan tedavi yapılmaktadır. Hastada adrenal kriz durumu varsa hastaneye yatırılarak tedavisinin yapılması gerekmektedir. Hastaya potasym ve sodyum dengesinin sağlanacağı diyet verilmektedir. Adrenal yetmezliği glukokortikoid ve mineralokortikoid ile tedavi edilmektedir. Hastalığın önlenmesinde herhangi bir önlem şekli bilinmemektedir. Tedavilerde elde edilen sonuçlar genellikle iyidir ve aktif tüberküloz ve mantar enfeksiyonlarında ilaç tedavisi şarttır.
