Burun eğriliği ya da septum deviasyonu, septumun normal olmayan bir biçimde sağa veya sola doğru yönlenmesi, buna bağlı olarak etkilenen hava pasajında tıkanıklığa yol açmasıdır. Septumun çatısını meydana getiren kıkırdak ve kemiklerde oluşan eğrilik, kayma ve açılanma şeklindeki bozukluklardır.
Septum deviasyonu nedir?
Toplumumuzda sıkça görülen ve KBB kliniklerine en çok başvuru yapılan sorunlardan biridir. Burun tıkanıklıklarının en önemli sebeplerinden biri septum deviasyonudur. Yüzün orta yerinde korunmasız olarak çıkıntı şeklinde duran burun, travmayla en çok karşılaşılan yüz bögesi konumundadır. Bundan dolayı nazal septum deviasyonu en çok rastlanan sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Burun eğriliği, bireyin rahat ve kolayca nefes alıp vermesini engelleyebildiği gibi, özellikle geceleri havanın nemi ve ısısı ayarlanamadığından kronik farenjite neden olabilmektedir. Burun eğriliği, sinüslerin normal olarak çalışmasını önler, geniz akıntısından dolayı da bronşit ve larenjit meydana gelmesine neden olur. İlerleyen yaşlarda ise kalp ve akciğer rahatsızlıklarına yol açabilmektedir.
Burun eğriliğinin nedenleri nelerdir?
Septum deviasyonu ya da burun eğriliği doğumdan kaynaklanabildiği gibi, çocuklukta veya daha sonra yaşanan burun travmalarından da kaynaklanabilmektedir. Aile içinde bir burun eğriliği hikayesi varsa kalıtsal olarak da gelişebilmektedir. Ayrıca yüzdeki şekil bozuklukları sebebiyle de meydana gelebilmektedir. Kişinin yaşam kalitesini düşüren bir duruma sebebiyet veriyorsa, septum deviasyonunun ameliyat ile düzeltilmesi gerekmektedir.
Burun eğriliğinin belirtileri nelerdir?
Kıkırdak ve kemik eğrilikleri, burundaki yere ve eğrilik durumuna bağlı olarak değişen siddette burun tıkanıklıklarına yol açabilmektedir. Eğrilik burun deliklerine yakın bir yerdeyse, giriş bölgesindeki darlık nedeniyle kişiye çok daha fazla sıkıntı yaşatabilmektedir. Burun eğriliği, burnun gerisinde bir yerdeyse, hiçbir belirti vermediği gibi burun tıkanıklığına da yol açmayabilir.
İleri derecedeki bir burun eğriliği, burnun hangi bölgesinde olursa olsun genellikle kişinin nefes alıp vermesini zorlaştırmaktadır. Bu tür bir burun eğriliğinde cerrahi tedavi yani deviasyon ameliyatı yapılması gerekli olabilir. Burun eğriliğindeki belirtiler; nefes almada zorlanma veya hiç nefes alamama, ağız açık şekilde uyuma ve bundan dolayı horlama, uyurken nefes durması, ağızda kuruluk, sabah yorgun şekilde yataktan kalkma, hemen yorulma, gün içinde sürekli uykusuzluk çekme, farenjit, larenjit, sinüzit ve bronşit gibi enfeksiyonlara açık olma, ayrıca koku almakta zorluk çekme şeklinde olabilmektedir.
Burun eğriliği teşhisi:
Septum deviasyon teşhisinde, burun tıkanıklığı şikayetlerine yol açan sebeplerin belirlenmesinde KBB uzmanınca fiziki muayene ve endoskopik muayene çok önemlidir. Eğer gerek görülürse bilgisayarlı tomografi yöntemi ile de teşhis konulabilmektedir.
Burun eğriliğinin tedavisi:
Burun eğriliğinin tedavisinde daha çok deviasyon ameliyatı gerçekleştirilmektedir. Ancak hastada mukoza şişmesi oluşmuşsa, ameliyat burun tıkanıklığının giderilmesinde pek fayda sağlamaz. Burun eğriliğinden dolayı burun tıkanıklığı büyük bir sorun halini almışsa, burundan değil de ağızdan nefes alıp veriliyorsa ve gece uyurken çok fazla horlama oluyorsa tedavi cerrahi olarak gerçekleştirilir.
Septum deviasyonu ameliyatı nasıl yapılmaktadır?
Burun eğriliği ya da septum deviasyon ameliyatında kıkırdak veya kemikteki eğrilik düzeltilmektedir. Ameliyatta düzeltilemeyecek boyuttaki kıkırdaklar dışarıya çıkarılır, bazen bu kıkırdakların bir kısmı düzeltilip yerine yerleştirilir. Daha çok genel anestezi altında yapılan bir ameliyattır ve hasta ameliyattan evvel bir takım testlerden geçirilmektedir. Hastada bir enfeksiyon bulunup bulunmadığına bakılır.
Ameliyat genel anestezi altında yapıldığı için, öncesinde sigara ve alkol alımı yapılmamalıdır. Yaklaşık 90 dakika kadar süren bir ameliyat olan septum deviasyonu ameliyatı, acil sınıfındaki bir ameliyat değildir. Bundan dolayı hastanın uygun olduğu herhangi bir zamanda gerçekleştirilebilir.
Burun eğriliği ameliyatı, önceleri eski teknikler nedeniyle nefes alıp verme iptal edilmekteydi, burna büyük tamponlar konulmakta ve çok şiddetli ağrılar duyulmaktaydı. Bundan dolayı da çok zorlu bir ameliyat olarak betimlenmekteydi. Artık günümüzde, septum deviasyon ameliyatları gelişen yeni teknikler sayesinde eskiden olduğu kadar zorlu ve sıkıntılı olmamaktadır. Ayrıca bu ameliyat deneyimli ve tecrübeli cerrahların yapabileceği önemli bir ameliyattır.
Burun eğriliği ameliyatı sonrası:
Burun eğriliği ameliyatından sonra, burundaki salgı tam buharlaşmayacağından dolayı kanlı sümük akıntısı gelebilmektedir. Bu endişe edilecek bir durum değildir ve şiddetli ağrılar da yaşatmaz. Ancak hastanın ameliyat bölgesinde bir kanama yaşanmaması için, öncesinde ağır egzersizler ve ağır kaldırma gibi aktiviteler yapmaması gerekir.
Ameliyat sonrası, hastanın rahatça nefes alabilmesi amacıyla burna silikon tampon yerleştirilmişse, 2-3 gün sonra doktor tarafından alınmakta ve çok ağrılı olmamaktadır. Deviasyon ameliyatından 2-3 gün kadar sonra hasta normal yaşantısına dönebilmektedir. Ancak yine de kafa basıncının artmaması için ağır hareketlerden kaçınılması gerekmektedir.
Burun eğriliği, ameliyat sonrası tekrarlar mı?
Deviasyon ameliyatında burun eğriliğinin yanı sıra, burun etlerinde meydana gelen büyümeler de radyofrekans yöntemiyle küçültülmektedir. Her iki uygulama cerrahi işlem sırasında birlikte yapılmaktadır. Deviasyon ameliyatından sonra düzeltilen kemik ve kıkırdak yeniden eğrilmez veya büyümez. Ancak hastanın alerjik bir problemi varsa, burun etleri tekrardan büyüyebilir ve ameliyat sonrası takibi yapılarak tedavisi yapılabilir.
