Boy kısalığı neden olur, boy kısalığında tedavi

Boy kısalığı pek çok ergenin ve yetişkinin en fazla sorun ettiği konudur. Büyüme, pek çok hormonun ve kalıtımsal değerlerin bir arada çalışması ile oluşur. Boyun uzun olmasında tiroid hormonları ve seks hormonlarının da etkisi vardır. Boy kısalığı veya uzaması için pek çok insan doktorlara gitse de, bunu psikolojik bir sorun yapmamak gereklidir.

Boyun uzamasını ne etkiler?

Genetik olarak aile içinde boy uzunluğu, çocuğun boyunu belirlemektedir. Özetle genler, boy kısalığı veya uzunluğunu etkilemektedir.

Yetersiz beslenme ve iyi sağlık koşullarının olmaması boy uzunluğunda etmendir. Aynı ırktan olan kişilerin beslenme şekilleri boy farkları yaratır. Çünkü beslenmede olan yetersizlikler kısa boylu olmanızı sağlar.

Psikolojik sorunlar, stres altında olmak ve kronik hastalıklar kısa boylu olmanızı sağlar.

Genetik kemik hastalıkları, kromozom hastalıkları, beslenme bozuklukları, bağırsak hastalıkları, karaciğer, böbrek ve kalp hastalıkları, tip 1 diyabet, tiroid hastalıkları, paratiroid bozukluğu, büyüme hormonunda az salgı olması ve genler başlıca boy kısalığı nedenleridir.

Genetik kemik hastalıkları;

Genlerle geçen hastalıklardır. El, ayak, kafatası ve omurga kemiklerinde, boyut ve şekil bozuklukları ile kendini belli eder. Bu durumda boy kısa kalır. Pek çok hasta ameliyatlarla kemiklerin düzelmesine çalışır.

Kromozom hastalıkları;

Bu durma en iyi örnek down sendromudur. Bu hastalıkta kromozom fazlalığı vardır ve boy kısadır. Kemiklerde gelişememe nedeni ile erkeklerde, 1.30-1.70 cm, kızlarda 1.20-1.58 boy aralığı vardır.

Beslenme bozukluğu;

Yetersiz beslenme ve protein eksikliği boyun kısa olmasını sağlar. Büyüme eksikliği yaşayan pek çok hasta, protein ve kalori alımında eksiklik yaşar. Ergenlik döneminde özellikle kız çocukları kilo almamak için diyet yaparlar. Bu durumda büyüme hormonunda ciddi aksaklıklar oluşarak, kısa boy ortaya çıkar.

Bağırsak hastalıkları;

Bağırsaklarda emilim bozukluğu olduğunda büyüme ve boy uzaması durur.  Çölyak veya crohn hastalığı başlamış da olabilir. Bu hastalıklarda kanda büyüme hormonu azalır.

Karaciğer, böbrek ve kalp hastalıkları;

Çocuklukta başlayan karaciğer hastalığı olduğunda emilim bozuklukları, vitamin eksiklikleri, büyüme hormonunda azlıklar oluşur. Doğumla oluşan kalp hastalıklarında büyüme geriliği vardır. Böbrek hastalıklarında da kemiklerde erime, D vitamini azlığı, kansızlık sonucu kanda büyüme hormonu azlığı ortaya çıkar.

Kan hastalıkları ve tip 1 diyabet;

Kansızlık olduğunda büyüme geriliği ortaya çıkar. Tip 1 diyabet, genelde çocuklarda oluşur. Bu nedenle ergenlikle birlikte büyüme bozukluğu ortaya çıkar. Fakat diyabet kontrol altına alınırsa bu sorun ortaya çıkmaz.

Tiroid hormon eksikliği ve paratiroid hormon bozukluğu

Doğuştan tiroid hormon bozukluğu olanlarda tedavi planlanmazsa ve hormon dengeye alınmazsa boyda kısalık oluşur. Çünkü kanda büyüme hormonu azalır. Paratiroid hormon bozukluğunda, büyüme geriliği, el parmaklarında küçüklük, kalsiyum eksikliği, boy kısalığı, obezite ve zeka geriliği oluşabilir.

D vitamini eksikliği, raşitizm

Güneş ışığından yararlanamayan ve D vitamini eksikliği olan çocuklarda raşitizm ortaya çıkar. Özellikle bacaklarda eğrilme, şişlikler vardır. Bu durumda vakit kaybetmeden çocuğa D vitamini takviyesi yapılmalıdır.

Boy kısalığında tedavi:

Boy kısalığında tedavi altta yatan nedenlerle planlanır. Böbrek yetmezliği, kalp hastalıkları, karaciğer ve hormon bozuklukları varsa tedavisi yapılır. Büyüme hormonu azlığında, büyüme hormonu takviyesi yapılır.

Leave a Reply