Vücudumuzda demir depolama işleminden sorumlu olan proteine Ferritin denir. Bedenin mevcut demirleri ferritin proteinlerinde bulunur ve ihtiyaç halinde buradan kullanılırlar. Bu protein karaciğer, dalak, iskelet kasları ve kemik iliğinde yer alır. Ferritin testi yapmaktaki amaç ise kanda bulunan ferritinin miktarını öğrenmektir. Kanda sayısı oldukça az olan ferritin proteinleri, kanda demirle beraber bulunur. Kan dokusunda demirle beraber bulundukları için ferritin miktarı, demir miktarını da gösteren bir ölçektir.
Ferritin Testine Hangi Durumlarda İhtiyaç Duyulur?
- Anemi: Genelde demir eksikliğinden kaynaklı anemiyi tanılamak,
- Vücutta iltihap bulunup bulunmadığını tespit etmek,
- Kanda aşırı demir bulunup bulunmadığını tespit etmek,
- Bozulmuş demir miktarının tedavisinden sonra kontrol amaçlı yapılabilir.
Ferritinin Normal Değerleri Nelerdir?
Vücudumuzda demir deposu olarak görev yapan ferritin proteinleri cinsiyet ve yaşa göre farklı referans değerleri almaktadır. Ferritin değeri olması gerekenden az seviyede ise ferritin eksikliği ortaya çıkar. Şimdi bu değerleri inceleyelim.
| Normal Değerler (ng/ml) | |
| Yetişkin Erkekler İçin | 12-300 |
| Yetişkin Kadınlar İçin | 10-150 |
| Yeni doğanlar için | 25-200 |
| 1 Aylık Bebekler İçin | 200-600 |
| 2-5 Ay arası Bebekler İçin | 50-200 |
| 6 Ay-15 Yaş Arası Çocuklar İçin | 7-142 |
Ferritin Düşüklüğü Neden Olur?
Ferritinin vücutta düşük olmasının birçok sebebi bulunmaktadır. Beslenmeden hastalıklara kadar birçok neden olabilmektedir. Bu nedenler şöyledir:
- Demir Eksikliği
- Karaciğer Hastalıları
- Bağırsak İltihabı
- Alkol
- Vitamin C eksikliği
- Tiroid bezi hastalıkları
- Sindirim kanalında uzun süren kanamalar
- Aspirin, steroidler ve anti-inflamatuar ilaçların aşırı kullanımı sonucu mide kanaması
- Sindirim sistemindeki ciddi hastalıklar
- Adet döneminde aşırı kan gelmesi
- İç kanama
- Kan kayıpları
- Beslenme eksikliği
- Demir emiliminde problem olması
- Demir eksikliği anemisi
Ferritin Düşüklüğünde Belirti-Bulgu
- Saç dökülmesi
- Ciltte solukluk
- Tırnaklarda kırılma
- Halsizlik
- Solunum sorunları
- Yorgunluk
- Tiroid bezi hastalıkları görülmesi
Ferritin Eksikliği Tedavisi
Ferritin düşüklüğünün tedavisi için doktorunuz tarafından reçete edilmesi gereken demir ilaçları kullanılmaktadır. Ayrıca diyette demir ve C vitamini açısından zengin besinlere yer verilmesi gerekir. Bir dahiliye doktoru tarafından gerekli kan testleri yapılır ve gerekli tedavi uygulanır. Demir emilimini engelleyen fitat ve fitik asitleri, soya ve fındık gibi besinlerden uzak durulmalıdır.
Ferittin Yüksekliği Nedenleri
Buraya kadar ferritin eksikliğini açıkladık. Şimdi ise ferritin yüksekliğinden bahsedeceğiz. Öncelikle ferritin değerinin yükselme nedenleri bakalım.
- Hepatit
- Hematolojik Hastalıklar
- Romatoid Artrit ve benzeri kronik iltihaplı hastalıklar
- Lösemi
- Tiroid bezinin hızlı çalışması
- Kan Nakilleri
- Tip 2 Diyabetus Mellitus
- Alkol tüketimine bağlı meydana gelen karaciğer hastalığı
- Yüksek oranda demir içerikli besin tüketimi
- Megaloblastik anemi
- Hodgkin Lenfoma
Ferritin Yüksekliğinde Belirti-Bulgu
- Karın ağrısı
- Yorgunluk
- Göğüs ağrısı
- Eklem ağrısı
- Letarji
- Kalp-damar hastalıkları
- Cinsel performansta düşüş
- Kilo kaybı
- Enerji düşüklüğü
- Ciltte belirgin kararma
Ferritin Yüksekliği Tedavisi
Ferritin yüksekliği belirtileri sizde varsa bir dahiliye doktoruna başvurmanız gerekir. Doktorunuz tarafından yapılacak olan tahlillerin ardından duruma göre gerekli tedavi uygulanacaktır.
Yüksek demir içerikli besinleri tüketmemek, ferritin değerini düşüren ilaçlar ve demir alımını kısıtlama bilinen tedavi yöntemleridir.
