Midede bulunan G hücrelerince salgılanmakta olan gastrin hormonu, midedeki paryetal hücrelerden asit salınımını uyarmaktadır. Gün içinde değerlerinde dalgalanma yaşansa da sabahları en düşük düzeyde olmaktadır. Yazımızda, gastrin hormonu nedir ve yüksekliği hakkında merak edilenlere cevap vermeye çalışacağız. İşte, detaylar;
Gastrin hormonu değeri
Gastrin hormonunun normal değeri <100 pg/mL olmalıdır. Hormon değerinin tam olarak belirlenmesi için, mutlaka sabah aç karnına test yapılmalıdır.
Gastrin hormonu testi neden yapılmaktadır?
Test, Zollinger-Ellison Sendromu olarak da bilinen Gastrinoma hastalığının belirlenmesinde kullanılmaktadır. Gastrinoma, onikiparmak bağırsağı veya pankreas’ta gelişenm bir tümör türüdür. Oluşan bu tümör gastrin hormonu salgılamaktadır ve aşırı şekilde salgılandığı zaman mide asidinin de aşırı şekilde üretilmesine neden olur. Bunun neticesinde de inatçı mide ülserlerine yol açar.
Gastrin testi, mide asidinin yeterli salgılanmadığı hallerde ve pernisiyöz anemisi araştırmalarında yapılmaktadır. Pernisiyöz anemi, B12 vitamini eksikliğinde gelişen bir kansızlık türüdür. Bunun nedeni vitamin emilimi için midede gereken proteine karşı savunma hücrelerinin saldırıya geçmesidir. Bundan dolayı yapılan beslenme diyetinde, yeterli olabilecek düzeyde B12 vitamini alınsa da yeteri kadar emilimi olmaz.
Gastrin hormonu yüksekliğinin nedenleri
Gastrin hormonunun fonksiyonu olarak midede asit salgısı artmaktadır ve bu asit oranı düştüğü zaman gastrin hormonu uyarılmaktadır. Aksine artmış bir mide asidi varsa gastrin salınımını düşürür. Gastrin hormonunun yüksekliğiyle beraber mide asidi normal düzeyde, hafif yüksek veya daha yüksek düzeyde olabilmektedir. Buna neden olan hastalıklar ise değişiklik göstermektedir.
Gastrin hormonu ile birlikte mide asidinin arttığı durumlar:
- Gastrinoma,
- Midede bulunan G hücrelerinde aşırı bir çoğalma,
- Mide ameliyatı sonrası iyileşme süreci.
Gastrin hormonunun yüksek ve mide asidinin normal olduğu durumlar:
- Pernisiyöz anemi,
- Atrofik gastrit,
- Mide kanserlerinin bazısı,
- Ülser tedavisinde mide aist salgısını uyaran vagus sinirinin kesilmesi,
- Mide koruyucu tedavi alanlar.
Gastrin hormonunun yüksek, mide asidinin hafif yüksek olduğu durumlar:
- Romatoid artrit ( iltihaplı romatizma hastalığı ),
- Şeker hastalığı ( Diyabet ),
- Böbrek yetmezliğinde. ( Kreatinin değeri 3 mg/dL düzeyinden yüksek olduğu böbrek yetmezliği olanların yarısında gastrin yüksektir.)
- Vitiligo,
- Feokromasitoma ( Böbrek üstü bezlerinde gelişen yüksek tansiyonla görülen bir tümör türüdür.)
- Mide çıkış kısmında tıkanıklık,
- Vagus sinirinin kısmen kesilmesi,
Gastrin hormonu düşüklüğünün nedenleri
Gastrin’in düşük olması genellikle nadiren görülen bir durumdur. Daha çok;
- Hipotiroidi yani tiroid bezinin yeterli çalışmaması durumunda,
- Bir takım antidepresan ve antikolinerjik ilaçlardan,
- Vagus sinirinin ameliyatla kesilmesi ve ayrıca midenin bir bölümünün alınması durumunda görülmektedir.
Gastrin hormonu yüksekliği, çoğu zaman bir hastalıkla ilgili değildir. Bireylerin protein yönünden zengin beslenme yapmaları halinde gastrin hormonu seviyesi 2-5 kat yükselebilmektedir.
