Bu günkü yazımızda, doğuştan yarık dudak neden olur ve burun deformitesi hakkında bilgiler vereceğiz, işte detaylar. Estetik cerrahinin ortaya çıkış amacı insan vücudunda deforme olmuş uzuvları ya da doğuştan deforme olan uzuvları normal hale getirmektir. Bu yüzden bugün estetik cerrahi alanı bir çok bozukluğa müdahale ederek kişilerin hem fiziksel rahatsızlıklarını gidermekte hem de buna bağlı olarak oluşan psikolojik rahatsızlıklarının düzelmesini sağlamaktadır.
Doğuştan gelen gelişimsel bozukluklar arasında ülkemizde en çok karşımıza çıkan rahatsızlık halk arasında tavşan dudak olarak bilinen yarık dudak deformitesidir ki bugün estetik cerrahi bu sorunu oldukça başarılı bir şekilde ortadan kaldırmaktadır.
Yarık Dudak ve Burun Deformitesi Nedir ve Nasıl Oluşur?
Yarık dudak dünyaya gelen bebeğin üst dudağının tamamlanmaması ve burnuyla birleşik bir çizgi oluşturmasıyla meydana gelen bir rahatsızlıktır. Kimi yarık dudak vakaları burun deformitesine neden olmazken kimileri ise burunda da deformasyona neden olmaktadır. Yarık dudak deformasyonu 1/1000 doğumda görülen bir rahatsızlık olmakla birlikte bebeğin anne karnındayken 8. ve 12. haftaları aralığında geçirmiş olduğu gelişimsel bir bozukluk, bir anormalidir. Oluşma sebepleri arasında ise ilk olarak genetik faktörlere bakılmaktadır. Yani bir bebeğin ailesinde yarık dudak deformasyonu varsa bebekte de olma ihtimali %5 veya %10 olarak karşımıza çıkmaktadır. Yarık dudak deformasyonunu etkileyen dış faktörler ise annenin hamilelikte sigara kullanması, vitamin yetersizliği yaşaması ve hamilelikte kızamık rahatsızlığı geçirmesi olarak tespit edilmiştir. Ancak bütün bu faktörler haricinde yarık dudak deformasyonunu tetikleyen başka etkenlerin de olabileceği hala araştırılmaktadır.
Yarık Dudak Anomalisinin Çeşitleri Nelerdir?
Yarık dudak anomalisi kimi zaman saf dudak yarığı olarak, kimi zaman ise saf damak yarığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Saf dudak yarığının karşımıza çıkma ihtimali %25, saf damak yarığının karşımıza çıkma ihtimali %25 ken her ikisinin aynı anda karşımıza çıkma ihtimali %50 olarak saptanmıştır. Yarık dudak anomalisi üst dudak da görülmekle birlikte; tek taraflı tam olmayan dudak yarığı, tek taraflı tam dudak yarığı, iki taraflı tam olmayan dudak yarığı, bir taraflı tam bir taraflı tam olmayan dudak yarığı, iki taraflı tam dudak yarığı ve nadiren görülen orta hat dudak yarıkları olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yarık Dudak Anomalisinin Tedavisi Var Mı?
Günümüz gelişen plastik cerrahisi sayesinde yarık dudak anomalisinin tedavisi var ve oldukça da başarılı sonuçlar vermektedir. Hatta artık anne karnındaki bebeklerin ultrasonla görüntülenmesi esnasında doktorlar bebekte yarık dudak anomalisinin olup olmadığını saptayabilmektedir. Böylece aileler önceden bebekleri hakkında bilgi sahibi olmakta ve bebek doğunca ne yapmaları gerektiğini bilen bir şekilde hareket etmektedirler. Yarık dudak olarak doğan bebeklerde genellikle yarık damak sorunu ve burun deformitesi sorunu da ortaya çıkmaktadır.
Bebek doğduğu andan itibaren sorunun hangi aşamada olduğu tespit edilir ve tedavi sürecine başlanılır. Yeni doğan bebeklerde kıkırdak ve kemik yapısı tam oluşmadığı için bu kısımlar sıkıştırma yöntemiyle ya da kalıba sokularak tedavi edilmeye başlanılır. Cerrahi operasyon için ise bazen altıncı aya kadar beklemek gerekir. Çünkü bebeğin sarılıklı olarak doğma riski ya da kan değerlerinin düşük olma riski vardır ki zaten bir rahatsızlığı olan bebeği cerrah bir operasyona sokmak büyük bir risktir. Bu yüzden önce bebeğin durumunun stabil hale gelmesi beklenir. Bebek normal sağlığına kavuştuktan sonra ise cerrahi müdahale ile dudak yapısı düzeltilir. Anca burun yapısının cerrahi müdahale ile düzeltilmesi için kız çocuklarında 11-12 yaş ve sonrasını erkek çocuklarda ise 14 yaş sonrasını beklemek gerekmektedir.
Operasyona Kadar Yarık Dudakla Doğanları Bekleyen Sorunlar Nelerdir ve Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yarık dudakla doğan bebekler dünyaya geldiklerinde beslenme zorluğu yaşayacakları için genellikle gelişim sorunu yaşarlar. Bu yüzden bebeğin doğar doğmaz hastane ortamında bir küvez de boğazdan aşağıya bir hortum sallanarak beslenmesinde fayda var. Ayrıca çok sık üst ve alt solunum yolları enfeksiyonuna kapılma riskleri ve kulak enfeksiyonuna yakalanma riskleri vardır. Bu yüzden düzenli olarak doktor kontrolünden geçmeleri gerekmektedir.
Yarık Dudak ve Burun Deformalitesi Olan Çocuklardaki Psikolojik Sorunlar
Bu sorunla yaşamak zorunda kalan çocuklardaki en büyük sorunlardan biriside psikolojilerinde meydana gelen deformasyonlardır. Bu tarz çocuklar diğerlerinden farklı olduklarını bilirler ve bu da toplum tarafından onlara hissettirilir. Yetişkinler, bu sorunla yaşamak zorunda olan çocuklara zavallı muamelesi yaparken yaşıtları ise daha acımasız davranarak dalga geçerler. Tüm bunlar çocuğun ruh dünyasında yaralar açar ve çocuk içine kapanık, toplum içine çıkmak istemeyen bir çocuk haline gelir. Buna bağlı olarak da konuşma geriliği ve derslerinde başarı sorunu ortaya çıkabilir.
Aileler Çocuklarının Psikolojilerini Korumak İçin Ne Yapmalı?
Öncelikle yeni doğan bebeklerde bu tarz bir soru yaşanıyorsa bebek bilinçli hale yani çocuk çağına gelmeden biran önce tedavi ettirilmelidir. Ancak çocukluk döneminde ise yine öncelikli olarak fiziki sorunu gidermek için hemen tedavi sürecine başlanmalıdır. Buna ek olarak bir çocuk psikologundan destek alarak çocuğun psikolojisi kontrol altında tutulmalıdır.
