Yenidoğan bebeklerin, ilerleyen dönemde ve belirtisi ortaya çıkmamış olan hastalıklara karşı taranmasına tarama testleri denilir. Bebeklere erken tanı koyulup tedaviye başlandığında, kalıcı hasarlar oluşmadan bebek kurtulabilir. Hatta bu testler sayesinde pek çok bebeğin hayatı kurtulur. Doğum yapılan tüm merkezlerde bu testler yapılmaktadır. İşte, yenidoğan tarama testleri;
Yenidoğan tarama testi ve zeka testi aynı şeyler midir?
Yenidoğan bebeklerde erken tanı koyulmayan hastalıklar, zeka geriliğine neden olduğundan yapılan testlere zeka testi denilir. Topuk testi de bunlardan sayılır. Aslında topuk kanı alınarak yapılan test bir zeka testi değildir. Bebekte metabolik bir hastalık taraması için yapılır.
Gebelikte yapılan zeka testleri ile doğum sonrası yapılan zeka testleri aynı mıdır?
Gebelikte yapılan testler ile bebek doğduktan sonra yapılan zeka testleri tamamen farklıdır. Gebeliğin ikinci trimesterinde bebekte beyin-omurilik hastalıkları, Down sendromu ve kromozom hastalıkları taranır. Doğum sonrası yapılan testlerde, bebeğin daha henüz bir belirti vermemiş olan kötü hastalıklara karşı taranması yapılır. Bu hastalıklarda zeka geriliği de oluşabilmektedir. Gebelikte yapılan testlere de zeka testi denildiği için, gebelik sonrası yapılan testler de aynı şekilde adlandırıldığından bu iki tarama birbirine karışır. İki tarama testi de birbirinden farklıdır ve her ikisi de mutlaka yapılmalıdır.
Yeni doğan bebeklerde Tarama testi ne zaman yapılmalıdır?
Yeni doğan bebeğin, doğum sonrası 3-6. günlerde kan vermesi gerekir. Yani kesinlikle doğum olan ilk hafta bebekten örnek alınmalıdır. Bebek, vücuduna protein alır ve sindiremediği maddeler kanda birikir. 15 gün sonra bebeğe tahlil tekrarı yapmak için yeniden kan alınabilir. Kuvözde olan bebeklerde ve antibiyotik alanlarda 1’inci hafta kan alınır ama bu durum değerlendirilerek tahliller yapılır.
Yenidoğan Tarama testi nasıl yapılır?
Topuktan kan alınır ve özel bir kağıda emdirilir. Standart olarak; fenilketonüri ve hipotiroidi taraması yapılır. Fakat ailenin ekonomik gücü varsa, bazı merkezlerde 35 hastalığın taraması yapılmaktadır. Standart yapılan testlerden sonra, hastalık teşhis edilirse bebek tekrar hastaneye çağrılır. Kapsamlı olarak taramaya alınırlar. Bebekten tekrar kan örneği alınır ve ikinci tarama testleri yapılır. Bu testler sonucunda ayrıntılı tedavi planlanır.
