Uyuz hastalığı nedir belirtileri ve tedavisi nasıl geçer işte cevaplar: Uyuz hastalığı, günümüzde hala insanlar arasında direkt temas yoluyla bulaşmaya ve sorun yaratmaya devam eden bir hastalıktır. 30 yıllık periyotlarla salgın şeklinde görülebilmektedir. 15 yıllık bir dönem salgın olmadan geçiyorsa, akabindeki 15 yıllık dönemde salgın görülmektedir. Bu durumun sebebi olarak, insanlardaki böceklere karşı gelişen direnç olduğu düşünülmektedir.
Uyuz nedir?
Halk arasında “gale” ya da “gidişik” olarak da adlandırılan uyuz, “Sarcoptes Scabiei Von hominis” adlı uyuz böceği kaynaklıdır. Bütün hayatını insan vücudunda geçiren bu böcek ancak bir mikroskop veya büyüteç altında görülebilmektedir. Kişiden kişiye yakın temasla geçen bu böcek, derinin üst katmanında tüneller açmakta, ilerleyerek kaşıntıya neden olmaktadır. Yaşanan kaşıntıdan dolayı ciltte iltihaplanma meydana gelir. Uyuz’un pis olmakla ya da pislikle herhangi bir bağlantısı yoktur. Bu böcek temiz olan bir deride de yaşamını sürdürebilir.
Uyuzun belirtileri nelerdir?
Uyuz olan kişiler genellikle geceleri yaşadıkları kaşıntılardan yakınırlar. Bu kaşıntılar kişiyi uykusundan bile uyandırabilmektedir. Gündüz vakitlerinde hastanın hareketsiz kaldığı anlarda daha hafif kaşıntı olmaktadır. Uyuzun en özellikli belirtileri 1 cm’ye ulaşabilen kırık çizgi ya da S biçimindeki tünellerdir. Bu tünellerin tavan kısmındaki deliklere kir dolması nedeniyle siyah noktalar oluşur. Bu siyah noktalar hastalığın teşhis edilmesinde önemlidir. Tünellerin uç kısmında ya da bağımsız olarak inci tanesi şeklinde veziküller de bulunur. Oluşan bu tüneller %85 oranında eller, bilekler ve ön kollarda, erkeklerde genital bölgede yerleşmişlerdir. Uyuza sebep olan böcek daha çok el parmaklarının aralarında, kolların iç kısımlarına, bileklerde, karnın alt kısmında, kalçalar ve bacaklarla birlikte genital bölgede de görülmektedir. Bebeklerde ise tüm deri yüzeyinde uyuz görülme riski vardır.
Uyuz nasıl bulaşmaktadır?
Uygun şartlar elde edildiğinde kolaylıkla yayılabilir. Bulaşmasının temelinde uyuz böceği bulaşmış insanlarla yakın temastır. Birçok kişi uyuz hastalığının cinsel yolla geçtiğini düşünür, halbuki bundan çok yakın temas ile bulaşmaktadır. Uyuzun bebeklerde ve çocuklarda daha çok görülmesi de bunu doğrulamaktadır. Uyuz olan bir kimse hastalığı aile bireylerine kolaylıkla bulaştırabilir. Dans etmek ve el sıkışmak gibi temaslarla da bulabilir. Uyuz hastası olan bir kişinin havlu ve çarşaf gibi kişisel eşyalarının başkaları tarafından kullanılması da bulaşma riski oluşturmaktadır.
Uyuzdan korunma yolları nelerdir?
Uyuz hastası olan kişilerle yakın temastan kaçınmalı, ailesinin tıbbi kontrollerinin yapılması, arkadaş ve yakın ilişkideki akrabaların da uyarılması gerekmektedir. Uyuz hastalığı olan kişinin çarşaf ve havlu gibi eşyaları başkalarınca kullanılmamalı ve hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Uyuz hastalığına yakalanan kişinin elbise ve çamaşırları kaynar suyla yıkanmalıdır. Çünkü uyuz böceği deri ile temas etmezse en fazla 2-3 gün yaşayabilmektedir. Permetrin içeren deri kremi kullanılmalı, uyuzlu kişinin arabası ve ev elektrik süpürgesiyle süpürülerek temizlenmelidir.
