İnsan vücudunda oldukça önemli bir görev üstlenen tiroid bezi, vücutta birçok aktiviteyi kontrol etmekte ve hormonların yapımını sağlamaktadır. Yazımızda tiroid bozukluğu ve en önemli belirtilerine yer vermeye çalışacağız. İşte, detaylar;
Tiroid bezi, endokrin bezlerinden yalnızca biridir ve tiroid bezi bozukluğunun belirlenmesi için bazı belirtilerin bilinmesi gerekmektedir. Tiroid bozukluğunun semptomlarından biri bulunan kişilerin, kanda tiroid hormonu düzeyini ölçtürmeleri ve vakit kaybetmeden bir doktora görünmeleri gerekmektedir. Değişik tiroid hastalıkları ve bozuklukları bulunmaktadır. Bunların en yaygın olarak görülenleri hipertiroidizm (fazla tiroid hormonu üretilmesi) ve hipotiroidizm (tiroid hormonunun az üretilmesi)’dir. Guatr, tiroid kanseri, tiroid nodülleri ve tiroditis diğer bazı tiroid hastalıklarıdır.
Tiroid bozukluğunun belirtileri:
- Uyku bozukluğu ve yorgunluk:
Hipotiroidizm: Çok uyumak istersiniz veya gereğinden fazla uyursunuz, ancak yine de çok yorgun ve bitkinsiniz hatta hiç enerjiniz yokmuş gibi hissedersiniz. Bu durum hipotiroidizmin en başta gelen semptomudur.
Hipertiroidizm: Bu hastalığı olanların bir kısmı uyumakta zorlanırlar ve kendilerini yorgun hissederler. Aşırı çalışan tiroid bezi nedeniyle uykusuzluk oluşur, kişide nabız hızlanır ve uykuya dalmakta zorluk çekilir.
- Kilo değişimleri olması:
Hipotiroidizm: Sürekli kilo aldığınız halde kilo vermek zor olabilir. Bu durum hipertiroidizm’in en başta gelen semptomlarından biridir. Metabolizmanın hızlandırılmasıyla kilo vermeye başlayabilirsiniz.
Hipertiroidizm: Her zaman aynı miktarlarda ve sürekli yediklerinizi yemenize rağmen kilo veriyorsunuzdur.
- Zihinsel ve modsal değişimler:
Hipotiroidizm: Kendinizi her zaman olduğundan daha çok depresif ve üzgün hissedersiniz. Bunun nedeni, beyindeki serotonin düzeyini etkileyen tiroid hormonunun azlığıdır.
Hipertiroidizm: Panik atak, anksiyete ve gevşeyememe gibi durumlarla ilgilidir. Fazla tiroid hormonu üretilmesi konsantrasyon zorluğu yaşatabilmektedir.
- Bağırsak sorunları:
Hipotiroidizm: Uzun süreli ve ciddi bir kabızlığınız vardır. Bu durum, hormon düzeylerinin değişikliğinin bağırsak hareketliliğinde azalmaya yol açmasına neden olmaktadır.
Hipertiroidizm: Huzursuz bağırsak sendromu veya diyare olabilirsiniz.
- Eklem ve kas sorunları:
Hipotiroidizm: El ve ayak gibi uzuvlarda karıncalanma ve uyuşmalar hissedersiniz. Bunun nedeni, tiroid hormonunun az üretilmesinden dolayı beyne ve omuriliğe gönderilen sinyallerle tüm vücudun etkilenmesinden ötürüdür. Kas ve eklemlerde de katılık, ağrılar ve zayıflık da hissedilir.
Hipertiroidizm: Elinizde bir şey taşırken, merdivanleri çıkarken veya baş üzerinde yapılan bazı aktivitelerde güçlük, kas ve eklemlerinizde sorunlar yaşayabilirsiniz.
- Adette düzensizlik, kısırlık ve libido sorunları:
Hipotiroidizm: Uzun süren şiddetli ağrı olan bir adet yaşayabilirsiniz. Bununla birlikte kısırlık ve libido sorunları da hormon değişikliklerinde yaşanabilir.
Hipertiroidizm: Düzensiz ve az süren bir adet yaşayabilirsiniz. Her iki hastalık da kısırlıkta etkili olabilmektedir.
- Deride ve saçlarda değişiklikler:
Hipotiroidizm: Kuru, cansız ve kolay dökülebilen saçlarınız olabilir. Tiroid hormonunun az salgılanması saç büyüme döngüsünün azalmasına yol açabilmektedir. Saç, kirpik ve kaş kayıpları da olabilir. Metabolizmanın yavaş olmasından kaynaklanan deri kuruluğu da görülebilir.
Hipertiroidizm: Deri ince ve hassas olmakta, tipik saç dökülmelerine neden olabilir.
- Vücut sıcaklığı:
Hipotiroidizm: El ve ayaklar soğuktur. Kendinizi üşümüş hissedersiniz veya vücut sıcaklığınız 37 derecenin altına inmiştir.
Hipertiroidizm: Vücudunuzun çok sıcak olduğunu hissedersiniz veya aşırı şekilde terlersiniz.
- Kolesterol sorunları:
Hipotiroidizm: Özel olarak yapılan diyet, ilaçlar ve egzersizlere rağmen kolesterolünüz yüksek olabilir.
Hipertiroidizm: Kolesterolünüz hiç beklemediğiniz şekilde düşük olabilir.
- Kan basıncı:
Hipotiroidizm: Bu hastalığı olanların yüksek tansiyona sahip olma ihtimali 2-3 kat daha fazladır.
Hipertiroidizm: Küçük tansiyon normal ya da düşük olsa bile yüksek tansiyon yüksek değerli çıkar.
- Kalp atım hızı:
Hipotiroidizm: Kalp atım hızı düşüktür. Tiroid hormonu kalp hızının düzelnemsini sağlamaktadır. Tiroid hormonu yetersizliği nedeniyle kalp atım hızı normalden 10-20 atım daha az olabilir.
Hipertiroidizm: Kalp atım hızı oldukça fazladır ve çarpıntı ya da üfürüm görülebilir.
- Boyun genişlemesi – Guatr:
Tiroid bezinin genişlemesi guatrı göstermektedir. Boyunda veya ses tellerinde yumru ve şişlik gibi şikayetleriniz olabilir. Guatr, her iki tiroid bozukluğu durumunda da gelişmektedir.
- Yaş, cinsiyet ve sigara:
İnsanların bir kısmı tiroid sorunlarına daha yatkın bir yapıdadır. Genetiklik ve çevresel faktörler hipotiroidizm ve hipertiroidizmin gelişmesine yol açabilmektedir.
Aile öyküsü: Aile içinde tiroid öyküsünün olması, tiroid sorununun yaşanması olasılığını arttırmaktadır.
Yaş ve cinsiyet: Özellikle kadınlarda ve yaşlılarda daha fazla görülür. Erkeklere nazaran kadınlarda 5-6 kat daha fazla olmaktadır.
Sigara: Sigaradaki siyonid maddesi, tiroid bezinin çalışmasına karşı etkili olmaktadır. En başta hipertiroidizme yol açmaktadır. Graves hastalığı, sigara içmeyenlere göre iki kat daha fazla görülebilmektedir.
