Şizofreni belki de ruh hastalıkları içinde en fazla duyulan hastalıktır. Aslında bölünmüş zihin anlamına gelen şizofreni, kişinin algı ve yorumunun değişime uğraması, gerçek dünyadan kopup kendi dünyalarında yaşamasıdır. Düşünce ve davranışlarda bozulmaya neden olan şizofreninin pek çok nedeni olabilir. İşte, şizofreni neden olur, ne tür belirtiler gösterir ve bu hastalığın tedavisi hakkında detaylı bilgi.
Şizofreni nedenleri nelerdir?
Şizofreninin binlerce nedeni olabilir. Karşılaşılan stresli durumlar, genetik yatkınlık ve kötü durumlar şizofreni nedenleri olabilir. Fakat genetik yatkınlık yoksa, stres ve üzüntü ile şizofreni oluşmaz. Stres ve üzüntü sadece hastalığı tetikleyerek başlamasına neden olur. Hastalık genelde erken yaşlarda oluşmaya başlar. Erkeklerde 15-25 yaş aralığında, kadınlarda 25-35 yaşlarında oluşur. Çok nadir olarak çocuklukta ve ileri yaşlarda da oluşabilir.
Şizofreni belirtileri nelerdir?
Şizofreni aniden başlayabilir. Hastanın yanında olan insanlar, şizofrenik davranışları hemen fark ederler. Yakın çevreden, aileden, arkadaşlardan hızla uzaklaşan ve kendi iç dünyasına çekilen bir insan oluşur. Kendine bakım yapmaz, çalışıyorsa iş hayatı yavaşlar. Yanlış inanışlar ortaya çıkmaya başlar. Mafya tarafından takip ediliyordur ve evine dinleme cihazı koyulmuştur. Televizyonda onu arayan insanlar vardır. Uzaylılar tarafından kaçırılmış ve çip takılmıştır. Halüsinasyonlar ve sanrılara inanmaktadır ve bunlar onun için gerçektir. Daha sonraları işitme duyusunda emirler oluşmaya başlar. Komut veren, emreden, kötü sözler söyleyen ve kendine hakaret eden kişilerin sesleri duyulmaya başlar. Dışarıdan kendi kendine konuştuğu söylenir, aslında kulağında duyduğu insanlarla konuşmaktadır.
Şizofreni iyileşir mi?
Erken tanı ve tedaviye başlanma ile hasta iyileşebilir. Tedavi altında, ilaç kullanırken çalışabilir ve gündelik hayatına devam edebilirler. Fakat performans hep düşüktür ve asla eskisi gibi olamazlar. Üstelik ilaçlar bırakıldığı anda eski hallerine geri dönerler.
Kalıtsal bir hastalık mıdır?
Şizofreni ile karşılaşan insanlar, çocuklarında da aynı hastalığın olup olmayacağını merak ederler. Şizofreni kalıtımsal bir hastalıktır. Anne ve babadan birinde hastalık varsa, çocukta şizofreni görülme oranı yaklaşık %15 kadardır. Hem anne hem de babada hastalık varsa, şizofreni oluşma oranı %40’lara kadar dayanır.
Şizofreni tedavisi nasıl yapılır?
Şizofreni hasta, aile ve doktorun birlikte hareket etmesi ile tedavi edilir. Kişi, hasta olduğunu genelde kabul etmez. Aile, bu durumda hastanın tedavi olması için onu ikna etmelidir. İlaç tedavisi çok önemli bir hastalıktır. Düzenli olarak ilaç tedavisi hastada belirgin değişimlere neden olur. Yaşam boyu ilaç kullanmak, ne yazık ki şizofren hastalarında gereklidir. Şizofreni tedavisinde kullanılan ilaçlar bağımlılık yaratmamaktadır. Yeşil reçete ile verilen ilaçlar bile doktor kontrolünde kullanıldığında bağımlılık yapmaz.
Şizofreni hastası evlenebilir mi?
Hastalığa sahip olan bir kişinin evlenmesi konusunda bir engel yoktur. Fakat hastanın ilaç kullanmayı hiç bırakmaması evliliği yürütmesini sağlamaktadır. Evlenirse değişir diye düşünerek, hastalar asla evlenmesi konusunda baskı yapılmamalıdır
“Şizofreni ile karşılaşan insanlar, çocuklarında da aynı hastalığın olup olmayacağını merak ederler. Şizofreni kalıtımsal bir hastalıktır. Anne ve babadan birinde hastalık varsa, çocukta şizofreni görülme oranı yaklaşık %15 kadardır. Hem anne hem de babada hastalık varsa, şizofreni oluşma oranı %40’lara kadar dayanır.”
Bu ifadeniz bilimsel olmamakla birlikte çok keskin ve literatür gereklidir.
Şizofreni de gen faktörlerinin etkili olduğu bir gerçek ancak hastalığı tamamen kalıtımsaldır denebilecek çalışma ve sonuçlara henüz ulaşılmış değildir. Birden fazla semptom hastalığın prognozunu etkiler. Psikotik, nörogelişimsel, nörodejeneretif, nörotransmitter ve çevre gibi başka faktörler en az gen faktörü kadar baskındır denebilir.
İyi çalışmalar dilerim.