Hemoroid (basur), anal fissür (makat çatlağı), Perianal apse, anal fistül (tünel), anal polip, mantar enfeksiyonu, parazit, kondilom, perianal kanser, kıl dönmesi, anal prolapsus (makat sarkması) ve hidradenitis süpürativa gibi makat bölgesi hastalıkları ile ilgili merak ettikleriniz ve detaylarını bu makalemizde bulabilirsiniz.
Makat bölgesi hastalıkları:
Makat bölgesi hastalıklarının bulguları ve şikayetleri genellikle birbirine benzer yapıdadır. Hastanın bu hastalıkları ayırt etmesi ve ne olduğunu bilmesi oldukça güçtür. Makattaki bu hastalıklar hastalar tarafından daha çok basur ya da mayasıl olarak tanımlanmaktadır.
1- Hemoroid (basur):
Makat bölgesinde en çok görülen hastalıkların başında hemoroid yada basur gelmektedir. Makatın etrafında bulunan yumakların genişleyin sarkması sonucunda oluşmaktadır. Kişinin dışkılaması esnasında burada kanama ve memeleşme meydana gelmektedir. Hemoroidde çok şiddetli bir ağrı yaşanmaz, ancak bazı acil durumlarda yaşanır. Hemoroid yeni başlamışsa ilaçlarla, bazıları cerrahisiz müdahaleler ile, bazıları da eğer çok ilerlemiş durumdaysa ameliyatla tedavi edilmektedir.
2- Anal fissür (makat çatlağı):
Hastadaki kabızlıktan dolayı dışkılamanın sert formda olması neticesinde, makat cildinin yırtılması durumuna anal fissür ya da makat çatlağı meydana gelmektedir. Dışkılama esnasında kişide şiddetli bir ağrı ve bir miktarda kanama yaşanmaktadır. Makat çatlağı yeni oluşmaya başlamışsa ilaçlar yardımıyla tedavi edilebilmektedir. İlerlemiş vakalarda genellikle ameliyat söz konusudur. Makat çatlağının tedavisi yapılmazsa apse oluşumuna zemin hazırlanmış olacaktır.
3- Perianal apse:
Perianal apse, makatın etrafındaki yağ dokusunun iltihaplanması sonucu oluşmaktadır. İlaç tedavisi yapılmadığı taktirde ilerleyerek apseye dönüşmektedir. Künt bir ağrıyla ani olarak başlayıp iki gün içinde şiddetlenmektedir. Kişinin dışkılamasını, yürümesini ve oturmasını engelleyecek hale gelebilmektedir. Makat çevresinde hassasiyet, şişlik ve sıcaklık oluşur. Apsenin gelişiminden sonra iltihabın yarılması ve akıtılması gerekmektedir.
4- Anal fistül (tünel):
Makat bölgesinde oluşan apselerin patlayarak cilde açılması sonrası kapanmayan delikler, ciltle makat arasında tünel meydana getirirler. Buna fistül adı verilmektedir. Yalnızca akıntılar nedeniyle çamaşırın kirlenmesine yol açarlar. Apsenin düzelmesinden 3 ay sonra da akıntılar devam ediyorsa ameliyat yapılmalıdır.
5- Anal polip:
Makat içinde yer alan saplı et benine anal polip adı verilir. Kişinin dışkılaması esnasında dışarıya sarkmakta ve ele gelmektedir. Nadiren de olsa kanama söz konusudur. Tedavisi oldukça basittir ve bağlanarak kökünden kesilmesi şeklindedir.
6- Mantar enfeksiyonu:
Mantar mikroplarının makatın çevresinde cildi istila etmesidir. Kızarıklık, kaşıntı ve tahrişe bağlı kanama olabilmektedir. Tedavisi ilaçlarla yapılabilmektedir.
7- Parazit:
Dışkıda bulunan kıl kurtlarının makat çevresini tahriş etmesi neticesinde meydana gelir. Kaşıntının yanı sıra bazen dışkıda kanama da olabilmektedir. İlaç kullanımı ile tedavisi yapılabilmektedir.
8- Kondilom:
Makatın çevresinde ve cinsel organlara ulaşacak biçimde ufak et benlerinin meydana gelmesidir. İlk başta birkaç sivilce ile başlar, zamanla büyüyerek çoğalırlar. Kaşıntı nedeniyle kanama da meydana getirir. Koter adı verilen elektrikli kesme aletiyle temizlenmeleri gerekmektedir. Tedavisi geciktirilirse tekrarlama olasılığı olan bir durumdur.
9- Perianal kanser:
Makat çevresindeki bir dokunun kanserleşmesi mümkündür ve buna perianal kanser adı verilir. Daha çok ağrısızdır, ancak şişlik, dışkılamada güçlük ve dışkılama alışkanlıklarında değişiklik gibi şikayetlere yol açar. Mevcut kanserin yerine ve tipine bağlı olarak ışın tedavisi ya da ameliyat gerektirebilir.
10- Kıl dönmesi:
Makat çevresinde ya da makata yakın bir bölgede kıl dönmesi olabilir. Bunu diğer hastalıklardan ayırmak gerekir. Ameliyat yapılarak tedavi edilir.
11- Anal prolapsus (makat sarkması):
Hastanın dışkılaması esnasında bağırsağın son bölümünün dışarıya doğru sarkması durumudur. Dışkılama yaparken bağırsağın büyük bir kısmı dışarı çıkar, bazı durumlarda el yardımıyla ya da kendiliğinden içeriye itilebilmektedir. Makat bölgesinde kanama ve ıslaklık meydana gelebilir. Hasta ameliyat yapılarak tedavisi yapılır.
12- Hidradenitis süpürativa:
Ter bezlerinde oluşan kronik bir iltihaptır. Daha çok kasıklarda, kuyruk sokumunda ve koltuk altlarında görülmektedir. Makat bölgesine kadar da uzanabilmektedir. Öncelikli olarak ilaç tedavisi uygulanır. Eğer başarılı olmazsa ameliyat yapılarak tedavisi sonuçlandırılır.
