Bugün pek çok insan basur ve makatta çatlak gibi sorunlarla uğraşıyor. Basur yani hemoroid, makatta damarların şişmesi ile oluşur. Makatta çatlamalar olmasına anal fissür denilir. Her ikisi de hayatı zorlaştıran ve sıkıntılı hastalıklardır. Bu nedenle tedavileri yapılmalıdır. İşte, basur ve makat çatlakları hakkında detaylı bilgi.
Hemoroid (Basur):
Makatta olan damarların şişmesi ile oluşurlar. Damarlar şişerken çevrelerinde olan dokular zayıflar. Bir kısım damarlar makatın içinde bir kısmı dışındadır. Bazen hem iç hem de dış damarlar şişebilir. Veya sadece iç damarlarda şişmeler oluşabilir.
Hemoroid nedenleri:
Hemoroidin pek çok nedeni vardır. Tuvalette ıkınma, gebelik, kilolu olmak, karaciğer hastalıkları başlıca basur nedenleridir.
Hemoroid sarkması, üzüm tanesi gibi makattan dışarıya sarkma,
Kanama oluşabilir ve hemoroid ağrılı, kaşıntılı olabilir. Makattan dışarıya taşan üzüm tanesi şeklinde olan yapı içeriye itilebilir veya itilemez.
Trombüs (Kan oturması):
Hemoroid içinde kan pıhtısı olabilir. Bu durumda hemoroid kalın ve ağırdır. Makatın yanında ağrılı bir şişlik vardır. kaşıma, sürtünme ve ıkınma ile bu şişlik kanama yapabilir.
Kaşınma:
Hemoroid etrafında dışkı parçası kalabilir. Bu durum kaşıntı yapar. Ayrıca bu bölgede temizlik yapmaya çalışırken dışarıya akıntı oluşur. Bu akıntıda kaşıntıya neden olur.
Hemoroid ne zaman ortaya çıkar?
Basur, hem kadın hem de erkeklerde çok sık ortaya çıkar. En sık kabızlık nedeni ile görülür. Fakat kadınlarda hamilelikle birlikte kabızlık sorunu ve arkasından basur oluşumu görülür.
Hemoroid çeşitleri:
Hemoroidler, iç ve dış olmak üzere ikiye ayrılır. İç hemoroidler;
Yalnızca kanama yapanlar, makattan dışarı çıkan ve kendiliğinden içeri giren, makattan dışarı çıkan ve itmeyle girenler, dışarıda olan ve içeriye girmeyenler olmak üzere 4 sınıftır.
Doktora ne zaman gidilmelidir?
Makattan kanama geldiğinde mutlaka doktora gidilmelidir. Bazen hemoroid kanaması zannettiğiniz kanama bağırsaklardan geliyor olabilir. Doktor, anoskop denilen bir aletle makatın içini inceler. Bazen kolonoskopi isteyebilir. Kanama olmasa bile, makattan dışarıya çıkan damarlar varsa mutlaka doktora gidilmelidir. Çünkü ara sıra kanaması olan hastalarda, rektum ve anüs kanseri olabilir. Hastalar, basurum var diyerek bunu pek önemsemeyebilirler. Bu durumda kanser ilerleme yapmaktadır.
Hemoroid tedavisi:
Genelde hastalara bol posalı gıdalar verirli. Bu hastalıkta kabız olmamak çok önemlidir. Günde 6-8 bardak kadar su içmek ve sebze, meyve ile beslenmek çok önemlidir. Tuvalet temizliğinde yumuşak havlular veya ıslak bez kullanmak gerekir. Yıkandıktan sonra yumuşak bir havlu ile makat iyice kurulanmalıdır.
Hemoroidin çok ilerlemediği durumda yani 1. ve 2. derece hemoroidlerde, diyet, günde 3-4 defa sıcak su banyosu, ağrı kesici ve inflamasyonu engelleyen fitil, hap kullanımı, hemoroidin içine iğne ile yapılan tedavi, hemoroid köküne bant yerleştirilmesi yapılabilir.
- ve 4. derece hemoroidlere, cerrahi tedavi, diyet ve oturma banyosu verilir.
Cerrahi tedavi uygulaması:
Açık, kapalı, dikişsiz, damar mühürleyici cerrahi uygulamalar vardır. Son yıllarda yapılan ameliyatlar,
Stapler hemoroidektomi; dikişler içten stapler denilen cihazla yapılır. Ameliyat sonrası ağrı neredeyse yoktur.
Dikişsiz hemoroidektomi; dikiş olmadan, damarın mühürlenmesini sağlayan cihazla yapılmasıdır. Ağrı azdır ve iyileşme çok hızlıdır.
Anal fissür (Makatta çatlak)
Makatta oluşan çatlaklardır. Yaklaşık olarak yapılan tedavi ile 1-1,5 ay içinde iyileşirler. Fakat bazen birden fazla makatta çatlak oluşabilir. Bu durumda başka hastalıklara şüphe ortaya çıkar.
Anal fissür belirtileri:
Ağrılı dışkı yapma sonrası açık kırmızı kanama, kaşıntı,
Makatta dışarıya çıkan bir çıkıntı,
Kronikleşme durumunda, çatlağın kenarlarının belirginleşmesi olarak sayılır ve çatlak iyileşmez.
Tedavisi:
Posalı yapılan perhiz, müshil ve ağrı kesen kremler kullanılır, tedavi ile %50 oranında iyileşme sağlanır. Tedaviye karşılık bulunmaz ise hasta cerrahi operasyona alınabilir. Bu nedenle çatlaklarda hemen doktora gidilmelidir.
Cerrahi tedavi:
Cerrahi tedavide, makatta basıncı arttıran kaslar kesilir. Bazen hastalarda fissür tamamen çıkarılır, çatlağın üzeri kapatılır. Dışarıya taşan kısım alınır. Cerrahi uygulama ile hastaların %95’inde tedavi sağlanır.
