Ergenlik dönemi, anne ve baba tutumu

Ergenlik dönemi, anne ve baba tutumu

Çocukların ergenlik döneminde anne ve baba nasıl bir iletişim kurmalı, ergenlik döneminde aile içi ilişki ve sorunlar hakkında detaylı bilgilere ve araştırmaya yer verdik, işte ergenlik dönemi ve anne babaların tutumu. Kız ya da erkek olsun, bireylerin fiziksel, psikolojik, cinsel ve sosyal anlamda hızlı gelişim gösterdiği dönem ergenlik dönemidir. Bu dönem, türlü sorunları da beraberinde getirmektedir. Yazımızda ergenlik dönemi ve anne baba tutumları hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.Fiziksel, cinsel, psikolojik ve sosyal alanlardaki değişimlerden birkaçının aynı alanda olması, ergenliğe giren bireylerde farklı sorunlar meydana getirebilmektedir.

Bireylerin yaşadığı bu değişimler paralellik göstermediği taktirde, bireyin uyumu ve gelişimini de negatif etkilemektedir.
Ünlü Fransız psikiyatr Dolto, ergenliği bireyin ikinci doğumu olarak ifade etmektedir. Bilinen anlamda doğum, fetüs durumundan bebekliğe geçişi ifade eder. Ergenlik de çocukluktan yetişkinliğe geçişi anlatmaktadır.

Ergenlik dönemindeki bireyler, aynı bebeklerde olduğu gibi dayanıksız ve kırılgandırlar.
Hamack ise ergenliği, erinlikle başlayan, zihinsel bir durum, bir yaşam tarzı, bir tutum olarak tanımlamakta, bireyin anne ve baba denetiminden çıkarak kendi bağımsızlığını kazandığı anda biten bir dönem olarak tanımlamaktadır.

Ergenlik dönemi bedensel, ruhsal ve toplumsal gelişmelere bağlı olarak ülkeden ülkeye farklı yaş aralıklarını kapsamaktadır. UNESCO, ergenlik dönemi ya da gençlik çağını 12-24 yaş aralığı olarak kabul etmektedir.
Bu süreç her birey tarafından yaşanmaktadır. Şayet ergenlik dönemi ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmayan ve ne yaşanabileceğini anlamayan bir anne ve baba ile bu dönem yaşandıysa hem çok zor hem de oldukça buhranlı bir dönem geçirilmiştir. Toplumlarda ergenlik döneminin zor olarak ifade edilmesi, genellikle ergenlerin anlaşılamayan davranışlarıyla alakalıdır. Bilgisi olan ve bu dönemle ilgili hazırlıklı olan anne ve babalar çok daha cesaretli ve başarılı olurlar.

Ergenlik dönemi kimlik arayışı:

Ergenlikte en baskın konu kimliktir. Çocukluğun bitiş yaşı olarak genellikle 11-13 yaşları farz edilmektedir. Ergenliğin başlama yaşı da bu dönemlere denk gelir. Bundan dolayı ergenlik dönemine giren kız ya da erkekler, bir an evvel kendisine bir yer edinmek ve kendilerini kanıtlamak isterler. Bunun böyle olması durumunda da acelecilik, bilgi edinmeden fikir edinme durumu, her şeyi ben bilirim yaklaşımları, ani gelişen duygusal iniş ve çıkışlar, kendini kanıtlama ihtiyacı gibi tavırlar sergilemektedirler.

Anne ve babaların yapması gerekenler:

• Anne ve babaların ergenlerle en büyük çatışmaları arkadaşlarına yapılan müdahaledir. Arkadaşlarını tanımadan yaptıkları eleştirilerdir. Eğer çocuğunuzun arkadaşlarından rahatsızlığınız varsa, onları tanımak amacıyla iletişime geçin ve onları eve yemeğe davet edin. Çok daha iyi tanımak istiyorsanız aileleriyle de tanışabilirsiniz.

• Çocuklarınızı başkalarıyla kıyaslarsanız, onu öfkelendirebilir veya sizinle inatlaşmasına neden olabilirsiniz. Şunun çocuğu çok efendi derseniz, o da size annesi de çok iyi bir anne gibi bir cevap verebilir. Bu tepkiye hak vermemek zor. Çocuğunuzu başkalarıyla karşılaştırmak yerine, sorun olarak gördüğünüz konuları onunla konuşabilirsiniz.

• Çocuklarınız ergenliğe girdiğinde, onlara ergenlik dönemiyle ilgili bilgiler verebilirsiniz. Hatta, şu ergenlik dönemi neymiş deyip, internetten bakalım derseniz, onunla ilgilendiğinizi hissettirirsiniz.

• Çocuğunuza ergenlik dönemiyle ilgili konuşurken korkutmadan ve teknik terimler kullanmadan anlatımda bulunun. Kendi yaşadığınız ergenlik dönemiyle ilgili örnekler verebilirsiniz. Ancak sakın kendinizle de kıyaslamayın.

• Çocuklarınızla konuşacağınız zaman ya baş başa ya da yanında rahatsız hissetmeyeceği kişilerin yanında konuşmalısınız. Bu şekilde davranmazsanız, size ya da konu ile ilgili değil başkalarının bilmesi durumuna tepki gösterecektir.

• Çocuğunuz ya da siz sinirliyken tartışmaya girilmemesi gerekir. Ergenlik dönemindeki çocuklarda henüz daha öfke kontrolü gelişmiş değildir.

Ergenlikteki çocuklar bazen tek başlarına kalmak ve kendilerini dinlemek isterler. Böyle zamanlarda odalarına girmek için ısrarcı olmamak, bunun yerine sabırlı olmak ve uygun zamanı beklemek gerekir.

• Ergenlik dönemindeki çocuğunuzla konuşuyorsanız mutlaka göz teması sağlayın ve onunla aynı hizada durun. Yukarıdan bakarsanız bu çocuğunuz üzerinde otorite figürü olarak görülür.

• Ergenlikte internet kullanımı da önemli bir davranış sorunu olabilmektedir. Bu konuda ortak bir karar almanız gerekir. Onunla uzlaşmalı ve pazarlığa açık olmalısınız. Birlikte alacağınız kararlara çocuğunuzun uyum sağlaması çok daha yüksek bir ihtimaldir.

Ergenliğe giren çocuklar soyut düşünürler ve bu dönemde farklı ideolojilere kapılmaları oldukça kolay olur. Bireyler daha çok ergenlik dönemlerinde fikir sahibi olurlar ve buna göre karakterleri şekillenir.

• Ergenlikteki çocuklarınıza bedenlerini korumaları, bedenlerinin ne kadar değerli olduğu ve sınırları hakkında gerekli bilgileri vermelisiniz. Bu bilgileri onlara verirken televizyon haberlerinden örnekler verip herkesi sapıkmış gibi göstermeden yapmalısınız.

• Çocuğunuzun sizlerden beklentilerini, şartlarınızı ve durumunuzu net bir şekilde açıklamalı ve cevap vermelisiniz. Şayet herhangi bir konuda erteleme kararı alacaksanız, güven kaybı yaşanmaması için sözün ileride kesinlikle tutulması gerekmektedir.

• Ergenlik çağındaki çocuklar duygularını yoğun, kararsız ve iniş çıkışlı bir şekilde yaşarlar. Eğer ergenliğe girmiş çocuğunuz varsa, böyle durumların bir hastalık ya da bozukluk olduğunu düşünmemelisiniz.

• Anne ve babalar, çocuklarının bazı tavırlarını özellikle kendilerine karşı yapıldığını düşünebilirler. Bundan dolayı da altında yatan gerçek nedene inilemez.

• Ergenlik dönemi boyunca çocuklarda omuzlar genişlemekte, kolları uzamakta, yürüyüş şekli değişmekte ve kıllanma gibi bazı bedensel değişimler yaşanır. Çocuğunuzun ses tonu değiştiğinde bu sorun edilmemelidir. Eğer bu bir sorunmuş gibi yansıtılırsa, ileride içine kapanık ve konuşkan olmayan bir çocuğunuz olabilir.

• Ergenler açısından anlamı olan çok jöle kullanımı, aşırı parfüm ve aynı kot pantolonun sürekli giyilmesi gibi konuları eleştirmeden önce, neden sonuç örnekleriyle konuşarak çözün.

• Ergenlerin yaptığı bazı davranışları sürekli olarak söylemek yerine, hoş görmeye çalışmalısınız.

• Ergen çocuklarınızla arkadaş olmaya çalışmayın. Onların gözünde her zaman anne baba olarak kalmalısınız. Ona iyi bir ebeveynlik yaparsanız, merak etmeyin onun istediği kadar arkadaşı olur.

• Anne ve babalar genellikle çocukları ile yaşadıkları çatışmalardan dolayı destek almak isterler. Bunun en başta gelen sebebi onlarla iletişi kurmakta güçlük yaşanması, sadece öğüt verici ve yasak getirici tavırlar sergilenmesidir. Bu tür davranışlar, ergenler açısından tam bir asilik ve tepki nedenidir.

• Ebeveynlik demek yalnızca ergen çocuğun parasal ihtiyaçlarını karşılamak değildir. Onlara iyi birer anne baba olursanız duygusal anlamda da onun isteklerini karşılayabilirsiniz. Her anne ve babanın çocuklarıyla her gün 30 dakikalık özel sohbetler yapması faydalıdır. Bu sohbetlerde yalnızca öğüt vermemeli eşit sürelerle karşılıklı konuşulmalıdır.

• Aile içinde alınacak olan kararlarda ergen çocuklara da söz hakkı tanımalısınız. Aile içinde bir söz hakkı verdiğiniz zaman onun sorunluluk bilinci kazanmasına katkı sağlarsınız.

• Anne ve baba olarak aranızdaki sorunlarda çocuklarınızı hakem olarak belirlemeyin. Bu onları seçim yapmak durumunda bırakır ve zora sokar. İleride de size karşı kullanacağı bir ortam yaratmamış olursunuz.

• Ergenler, bu dönemde ailesinden daha çok çevresinin beğenilerine yönelirler. Arkadaşlarına karşı sanal bir profil oluşturabilir, çok zengin ve kaliteli bir yaşam gösterişinde bulunabilir. Buna bağlı olarak marka giyinme ve lüks yaşantıya özenirler. Eğer böyle bir sorunun olmasını istemiyorsanız, ergenle konuşmalı ve ailenin maddi durumu ile ilgili gerçekçi bilgiler verilmelidir.

• Anne ve babalar, ergenlikteki çocuklarının meslek tercihlerinde onun yetenek ve becerisine en uygun meslekleri seçmesinde yardımcı olmalıdırlar. Bunun için meslek testleri ilgi ve yetenek testleri ile kişilik testleri katkı sağlayabilir.

Ergenlik dönemindeki gençlere çok büyük misyon yüklenmemesi gerekmektedir. Eğer çocuklarınıza bizim geleceğimiz sensin, bizim kahramanımız sensin gibi ifadelerde bulunursanız, onun üzerinde büyük bir kaygı ve yetersizlik meydana getirebilirsiniz. Bu sonuç, anne ve babalar için de hayal kırıklığı olur.

• Gerginlik ile ilgili bir durum oluştuğunda, onun zorlu bir dönemden geçtiğini hiçbir şekilde unutmamalısınız. Böylesi durumlar yaşandığı zaman soğukkanlı hareket etmeli ve rol model olmalısınız.

Ergenlik çağındaki gençleri en temel kaygısı fark edilmek, güvenmek ve var olmaktır. Bu sebeplere bağlı olarak onu birey olarak kabul etmek ve kendisini ifade etmesine imkan tanımak gerekmektedir. Kendisini yaşadığı evde ifade edemeyen ve kabul ettiremeyen ergenler, kendilerini gruplarda gösterebilmektedirler.

• Erkeklerin ergenliklerinde bedensel gelişimleri 4 yıl, kızların ise 3 yıl kadar sürmektedir. Bu süreçte kız ya da erkek her ergene yaşadıkları ve anlayamadıkları değişimleri anlatmak gerekir.
• Cinsellikle ilgili konularda anneler kızlara, babalar da erkek çocuklara bilgilendirme yapmalıdır. Eğer, bu konuları konuşamayacak bir aile yapısı varsa, güvenilir kişilerden bu konuda yardım alınabilir.

Ergenlik çağındaki gençler eğer evlenmek isterlerse, bu duruma kesinlikle izin verilmemelidir. Çok yanlış bir karar olduğu anlatılmalı ve net bir şekilde reddedilmelidir. Ancak bu yapılırken geçerli nedenlerin de anlatılması gerekmektedir.

• Anne ve babalara önerimiz, çocuğunuz 11 yaşına girmeden ergenlik dönemi hakkında bilgi verilmelidir. Ergenliğe giren çocukların gösterdiği ani çıkışlar hoşgörüyle karşılanmalı, çünkü zaman ilerledikçe anne ve babasına karşı bir mahcubiyet duygusu içine gireceklerdir.

Leave a Reply