Dudak uçuğu çıkınca kişiyi oldukça rahatsız eder, peki dudakta oluşan bu rahatsızlık için uygulanabilecek yöntemler nelerdir?. Uçuk, ciddi bir sağlık sorunu yaratmamakla birlikte, kişiyi rahatsız eden bir durumdur. Yazımızda, dudaktaki uçuk nasıl geçer ve bitkisel tedavi yöntemleri ile ilgili bilgiler vermeye çalışacağız. İşte, detaylar;
Neden uçuk çıkar?
Uçuk, Herpes Simpleks adlı bir virüsün yol açtığı bulaşıcı bir hastalıktır. Kişiye bulaşan uçuk sinirlerde ömür boyunca yaşamakta ve fırsatını yakaladığında da uçuğa yol açmaktadır.
Uçuk tedavisi nasıldır?
Uçuk vakalarının çoğunda bir tedaviye gerek kalmadan 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşebilmektedir. Uçuk tedavisinde kullanılan antiviral kremler ve ilaçlar, uçuğun iyileşme süresini kısaltabilmekte ve olası ağrıyı azaltmaktadır. Uçuk tedavisinde uygulanan tedavi yöntemleri ise söyle;
- Antiviral kremler; Bu tür kremlerin kullanımı uçuğun iyileşme süresini kısaltabilmektedir. Asiklovir etken maddesi içeren kremler oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Uçuk ile ilgili ilk işaretler anlaşıldığında bu kremlerin kullanımına başlanması gerekmektedir. Ağız çevresinde kaşıntı, yanma ve karıncalanma ortaya çıkan ilke belirtileridir.
Kullanılan kremler, ileride oluşabilecek uçuk ataklarını önlemez ya da uçuk virüsünü tamamen yok etmez. Bu kremler sadece virüsün çoğalmasını önler ve hızlı bir şekilde uçuğun iyileşmesini sağlar.
- Ağrı kesiciler; İbuprofen veya parasetamol içerikli ağrı kesiciler, uçuk ağrısının azalmasına yardımcı olabilirler. Bu ilaçlar küçük çocuklarda şurup formunda, yetişkinlerde ise hap formunda alınabilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, 16 yaş altındaki çocuklara Reye sendromu gelişme riski oluşabileceği için aspirin verilmemesidir.
- Bağışıklığı zayıf kişilerde uçuk tedavisi; HIV virüsü taşıyanlar, kemoterapi görenler veya değişik sebeplere bağlı bağışıklığı baskılanmış olanlarda uçuk virüsünün vücudun başka bölgelerine yayılma riski vardır. Böyle bir durum söz konusu olduğunda antiviral ilaçlar doktor tarafından verilir. Bu ilaçlar ağız yolu ile veya damar yolu ile serum şeklinde verilebilmektedir. Uygulanan tedavisinin süresi, mevcut belirtilerin şiddetine bağlı olarak düzenlenmektedir.
Uçuk tedavisi de olsa, herhangi bir ilaç kullanmaya başlamadan önce kesinlikle doktora danışmak gerekir. Uygulanacak olan tedavisinin ne şekilde olacağına ve hangi tedavinin en uygunu olacağına doktor karar vermelidir. Ayrıca, gebe olanların ve emziren kadınların uçuk tedavisi kesinlikle doktor kontrolünde olmalıdır.
Bitkisel uçuk tedavileri
Uçuk tedavisinde uçuk kremi veya ilaç kullanamayan kişiler için alternatif tedavi yöntemleri de vardır. İşte, uçuk tedavisinde bitkisel çözümler;
- Melisa otu (limon otu) çayı; Limon otu (melisa otu) nanegillerdendir ve uçuğun iyileşme süresini oldukça kısaltmaktadır. Uçuk tedavisinde bitkisel bir çözüm olarak tavsiye edilse de, mevcut etkinliği konusunda tam bir çalışma bulunmamaktadır.
- Lizin; İnsan vücudu açısından oldukça önemli bir amino asit olan lizin, krem veya hap şeklinde satılmaktadır. Gerçekleştirilen araştırmalarda, düzenli olarak kullanıldığında uçuk ataklarının önlenmesini sağlamaktadır. Ancak kullanmaya başlamadan evvel mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir.
- Aloe Vera; İçeriğinde Aloe Vera bulunan kremler, uçukların çok daha hızlı bir şekilde iyileşmesini sağlayabilmektedir.
- Çinko oksit; Çinko oksitli uçuk kremi, uçuk oluşmadan evvel kullanılırsa atak süresini çok ciddi oranda kısaltabilmektedir.
- Propolis; Uçuk ataklarının kısaltılmasında propolis merhemlerinin de etkili olduğu belirtilmektedir.
- Adaçayı; Eğer adaçayı krem formunda kullanılırsa, uçuk ataklarının süresinin kısalmasına ve erken iyileşmesine katkı sağlamaktadır.
- Ravent; Bunun da adaçayı ile aynı etkileri gösterdiğine dair araştırmalar bulunmaktadır.
Uçuk nedeniyle oluşabilecek hastalıklar:
- Dehidrasyon; Ağız içinde veya boğaza yakın yerlerde uçuk çıkarsa, kişi yeterli miktarda sıvı alamayabilir. Bundan dolayı da vücut aşırı sıvı kaybı yaşayabilir ve dehidrasyona neden olabilir.
- Herpetik dolama; HSV-1 yani uçuk virüsünün parmak uçlarında uçuğa yol açmasıdır. Bu durumda tedavi için antiviral ilaçlar kullanılmaktadır.
- Herpes Simpleks Keratiti; Uçuk virüsünün gözleri enfekte etmesi demektir. Bu durumda gözlerde kızarıklıklar oluşur ve göz kapağında uçuk oluşabilir. Bu durumdaki hastaların birçoğu antiviral ilaç tedavisi ile kolayca iyileşmektedir.
- Ensefalit; Uçuk virüsünün beyne yayılması neticesinde oluşmaktadır. Bu durum çok tehlikeli ve hayatı tehdit eden bir sorundur. Tedavisinde damar yoluyla antiviral ilaçlar kullanılmaktadır. Oldukça nadiren gelişebilen bir sağlık sorunudur.
Uçuktan korunmanın yolları
Uçuk tedavisinde kullanılan ansiklovir ve pensiklovir etken maddeli krem veya ilaçların hiçbiri kalıcı bir tedavi sağlamaz. Daha çok virüsten korunmak, uçuk ataklarının sürelerini kısaltmak ve virüsün çoğalmasını önlemek amacıyla kullanılmaktadır. Bu nedenle uçuktan korunmak önemli bir konudur. Uçuktan korunma sağlamak için;
- Başkalarıyla öpüşmek gibi yakın temas gerektiren eylemlerden kaçınmalısınız.
- Uçukla temas etmiş olan kişisel eşyalarınızı veya çatal, kaşık ve havlu gibi materyalleri paylaşmamalısınız.
- Uçuklara ellerinizle dokunmamalısınız. Eğer dokunduysanız başka bir şey yapmadan hemen ellerinizi yıkamalısınız.
- Özellikle el hijyeninize özen göstermelisiniz.
- Ayrıca uçuğunuz varsa gözlerinize ve genital bölgenize ellerinizi değdirmemelisiniz.
Uçuk atakları herkeste farklı faktörlerle tetiklenebilmektedir. Bunlardan bazısı stres, soğuk algınlığı, grip, güneşin zararlı ışınlarına aşırı bir şekilde maruz kalmak ve uykusuzluktur. Eğer uçuk ataklarını tetikleyen faktörlerden uzak durabilirseniz ve kişisel hijyeninize dikkat ederseniz, uçuk ataklarının sayısında önemli bir düşüş ve azalma olacaktır.
