Diyabet, daha çok hareketsiz bir yaşam tarzı ve yanlış beslenme nedeniyle toplumumuzda bir salgın gibi yayılmaktadır. Fazla kilo alınmasıyla yakın bir ilişkisi olan diyabeti önleyebilmek için, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve değiştirilmesi gerekmektedir.
Çocuklar da diyabet riski altında;
Diyabet, pankreasın yeteri kadar insülin üretmemesi veya üretilen insülin hormonunun gerektiği gibi kullanılamaması halinde ortaya çıkmaktadır. Genellikle aşırı kilolu olan, kadın, orta yaş ve üstü insanlarda sıklıkla görülen bir hastalıktır. Fakat uygulanan yanlış beslenme alışkanlıkları, çocuklarda ve genç erişkinlerde de obezitenin artmasına, dolayısıyla da diyabetin ortaya çıkmasına yol açmaktadır.
Diyabette 3 ana kuralı kesinlikle unutmayın;
Aşırı yemek yenmesine karşın açlık hissinin artış göstermesi, idrara sık çıkma, susuzluk hissi duyma, kilo kaybı, enerji azlığı, yaraların ağır iyileşmesi, bulanık şekilde görme ve vajina kaşıntısı şeklinde kendini gösteren diyabette beslenme şekli büyük bir öneme sahiptir. Diyabeti kontrol altına almak için beslenme konusunda 3 ana kuralın unutulmaması gerekmektedir. Bunlar;
1- Şeker ve şekerli besinlerden uzak durulmalı,
2- Posa yönünden zengin olan yiyecekler tercih edilmeli,
3- Glisemik indeksi düşük olan besinler tüketilmelidir.
Kan şekerinin hızla yükselmesine neden olan glisemik indeksi yüksek gıdalar, eğer tüketilecekse bile ara öğünlerde eğil, ana öğünlerde tüketilmesi tercih edilmelidir.
Diyabetliler protein alımında aşırıya kaçmamalı;
Diyabetli olan hastaların beslenmelerinde protein, karbonhidrat ve yağ dengesinin mutlaka korunması gerekmektedir. İçeriğinde tekli doymamış yağ bulunan fındık, zeytin ve çoklu yağlar içerek ayçiçeği ve soya yağı gibi bitkisel yağların tercih edilmesi gerekir. Yüksek protein içeren besinlerin aşırı şekilde tüketilmesi, diyabetlilere özgü olarak böbrek sorunlarına yol açabilmektedir. Diyabet kaynaklı hastalıkların önlenebilmesi için, antioksidan yönünden zengin bir beslenmenin yapılması gerekmektedir.
Diyabetle sağlıklı bir yaşam için öneriler;
1- Günlük olarak 3 ana ve 3 ara öğün programlanmalıdır. Bu öğünlerde tüm besin gruplarına yer verilmelidir.
2- Her gün 2-3 litre kadar su içilmelidir.
3- Şekerden ve şeker içeren besinlerden uzak durun. Örneğin; Bal, şeker, pekmez, reçel, marmelat, pasta, şurup, kek, kurabiye ve çikolata gibi ürünlerden kesinlikle uzak kalınmalıdır. Bunun yanı sıra kolalı içecekler, gazoz ve hazır meyve suları ile alkollü içeceklerin tüketilmemesi gerekmektedir.
4- Liforan oranı yüksek olan besinlerin de tüketilmesi gerekir.
5- Günlük egzersizler veya fiziksel aktiviler yapılmalıdır.
6- Üzüm, incir, muz, karpuz, kavun ve kayısı gibi şekeri yüksek olan meyvelerin yerine, ekşi meyveler tüketilmelidir. Kabuğu ile tüketilebilecek sebze ve meyveler kabuklarıyla birlikte tüketilmeli.
7- Basit karbonhidratlar kan şekerini hızlı yükseltir, bunun yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Beyaz ekmek değil tahıllı ya da esmer ekmek, pirinç pilavı yerine bulgur pilavı, makarna yerine kepekli makarna tüketilmelidir. Karbonhidratlı besinleri tüketmeden 15 dakika kadar önce süt, ayran, yoğurt, kefir, ceviz, peynir, badem ve fındık gibi protein değerleri yüksek olan besinlerin tercih edilmesi gereklidir.
8- Özellikle kuru fasulye, mercimek ve nohut gibi baklagiller mutlaka tüketilmelidir.
9- Her gün 2 adet ceviz, 10 adet fındık gibi kuruyemiş tüketilmelidir.
10- Yağlı gıdalar, kızartmalar, et, sebze ve hamur işi kavurmalar ile yağlı sos ilave edilen besinler tüketilmemelidir.
11- Sucuk, salam, sosis, pastırma gibi işlem görmüş gıdalarla beyin, karaciğer böbrek gibi sakatatlar da tüketilmemelidir.
12- İç yağı, kuyruk yağı, tereyağı ve margarin ile birlikte krema, tahin, yağlı et ve kaymak gibi tüm yağlı gıdalar da hayatınızdan uzak tutulmalıdır.
13- İçerisinde fazla tuz bulunan konserve, turşu, salamura ve ev yapımı salçalardan da uzak durulmalıdır.
14- İçeriğinde ne olduğu bilinmeyen ya da içeriğinden tam olarak emin olunmayan besinler tüketilmemelidir.
15- Eğer tatlandırıcı kullanılacaksa miktarının ne olduğuna özen gösterilmeli ve dikkat edilmelidir.
Kaynak: Bu yazı, memorial.com.tr/saglik-rehberleri/diyabetle-saglikli-yasam-icin-15-ipucu/ kaynak alınarak özgün olarak oluşturulmuştur.
