Akraba evliliği ve riskleri nelerdir işte detaylar: Aynı kan bağından gelen ve aile içinden yapılan evliliklere akraba evliliği denilir. Akraba evliliği ülkemizde ciddi bir sorundur. Toplam evliliklerin %25’i akraba evliliğidir. Akraba evliliklerinden doğan çocuklarda mutlaka genetik rahatsızlıklar olmaktadır. Bu nedenle, kesinlikle uzak durulmalıdır.
Anne ve babadan biri kardeş olan evliliklere 1. Derece akraba evliliği, büyükanne ve büyükbabaların biri kardeş olan akraba evliliklerine 2. Derece akraba evliliği denilir.
Akraba evliliğinin riskleri nelerdir?
Akraba evliliğinde ölü doğan riski ve doğumsal anormali 10 kat artar. Akraba evliliklerinde, genler ile çocuklara geçen özellikler vardır. Anne ve baba akraba olduklarından aynı genleri çocuklara verirler. Bu şekilde bozuk genler ortaya çıkar. Çocuklarda hastalık oluşur.
Akraba evliliği yapıp, çocukları sağlıklı olan pek çok insan vardır. Fakat, doğacak olan diğer çocuklarda hastalık riski daima vardır. Genelde %95 normal çocuklar doğsa da, %25 özürlü çocuk doğma riski vardır.
Akraba evliliği yapan çiftler ne yapmalıdır?
Akraba evliliği yapılacaksa, mutlaka 3 kuşak geriye kadar tüm hastalıklar incelenmelidir. Hastalığın kalıtımsal olarak risk hesabı yapılmalı ve planlanmalıdır. Gebeye bu hastalığa yönelik testler mutlaka yapılmalıdır. Biyokimyasal tarama testi, USG takibi, işitme kayıpları ve metabolik hastalıklar kontrol edilmelidir. Ayrıca, 11-14 haftalar arasında CVS ile hastalıklar tayin edilir. Doktor gerekli görürse gebeliği bitirebilir.
Bu nedenle akraba evliliğinde PGD yöntemi tavsiye edilir. Bu yöntem ile anneden alınan yumurta ile babadan alınan sperm dışarıda döllenir. Yapılan araştırmalarla hastalık riski taşımayan embriyolar anne karnına yerleştirilerek, sağlıklı bebek doğumu sağlanır.
Akraba evliliğinde ortaya çıkan hastalıklar:
Kistik Fibroz:
Akraba evliliklerinde en çok rastlanan hastalıktır. Bu hastalıkla doğanların en uzun yaşam süresi 27 yıldır. Dokularda salgı, solunum ve emilim özellikleri bozuktur. Vücutta pek çok noktada hastalıklar yaşanır.
Fenilketonüri:
Bu hastalık beyinde etkileşim yapar. Enzim eksikliği nedeni ile, fenilalanin yıkılamaz ve hastalık oluşur. Erken fark edilirse bebek normal zekada doğar.
Thalasemi major:
Akdeniz bölgesinde çok sık görülen bir kan hastalığıdır. Hemoglobin bozukluğu ile oluşur. Ağır kansızlık, büyüme geriliği ve kalp yetmezliği meydana gelir. Ülkemizde sık görülen bir hastalık olduğundan taraması en fazla yapılan hastalıktır.
